Γυναίκες φωτογράφοι στις αρχές του 20ου αιώνα

Τελικά όπου και να κοιτάξεις, η Πόλη του Φώτος είναι γεμάτη απο εκθέσεις, που το πρώτο πράγμα που θα ήθελες να κάνεις είναι να πάρεις το αεροπλάνο και να τις επισκεφτείς…. Αυτή ήταν η πρώτη μου σκέψη όταν έμαθα για την παρακάτω έκθεση που ζήλεψα και θα ήθελα να δω από κοντά. Ελάτε να περιηγηθούμε…

Εάν οι δεκαετίες του 1920 και ’30 αποτέλεσαν την πραγματική άφιξη της φωτογραφίας ως μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης, αποτελέσαν επίσης και ένα ουσιαστικό στάδιο για την ελευθερία των γυναικών. Τι είναι αυτό που το κάνει τόσο αναζωογονητικό να βλέπεις σε ένα τέτοιο ευρύ φάσμα από γυναίκες φωτογράφους και να στήνεται ολόκληρη έκθεση γύρω από εκείνες;
Η εν λόγω έκθεση, στο Centre Pompidou, με τίτλο “Voici Paris: Modernités Photographiques 1920-1950” πραγματοποιείται μέχρι τον Ιανουάριο του 2014. Η επιμέλεια έγινε από τον Christian Bouqueret πέρυσι, και περιλαμβάνει μία μεγάλη γκάμα έργων γνώστων φωτογράφων της εποχής, όπως του Man Ray και του André Kertész, αλλά και λιγότερο γνωστών, όπως του André Steiner και του René Zuber. Επίσης, ανάμεσα στα 300 έργα τις έκθεσης είναι οι φωτογραφίες από γυναίκες όπως των Germaine Krull, Dora Maar, Gertrude Fehr, Florence Henri, Nora Dumas, Germaine Dulac, Yvonne Chevalier, Claude Cahun, και Marianne Breslauer. Είναι αρκετά ασυνήθιστο το να μπορέσει να δει κανείς τόσα πολλά ονόματα γυναικών στους τοίχους ενός μουσείου μαζεμένα όλα σε μια ιστορική έκθεση, αξίζει λοιπόν να τους ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά.

H Germaine Krull, μία από τις σημαντικότερους φωτογράφους της εποχής της. Διωγμένη από τη Γερμανία το 1926, λόγω της προσήλωσής της στον επαναστατικό κομμουνισμό, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και άρχισε να συνεργάζεται με το περιοδικό «Vu», που ιδρύθηκε από τον Lucien Vogel το 1928. Είχε, επίσης, αρχίσει να πειραματίζεται με νέες τεχνικές, πάνω στη φωτογραφία αλλά να κάνει εκθέσεις, να ασχολείται με τις εκδόσεις και να γράφει για ταξίδια σε μικρούς εκδοτικούς οίκους. Το 1931, έκανε ένα οδοιπορικό της σε όλη τη Γαλλία από το Παρίσι στο Μπιαρίτς, στη νοτιοδυτική ακτή. Οι φωτογραφίες από το παράθυρο του κινούμενου αυτοκινήτου της, δημιούργησαν ένα ρευστό υλικό και αποσπασματικές εικόνες του τοπίου σε κίνηση.Η αυτοπροσωπογραφία της, «Φωτογραφία με Ikarette», τη δείχνει κρυμμένη πίσω από την κάμερα της με ένα τσιγάρο στο χέρι, πρόκειται για τη Η συμβολική ανεξαρτησία της από τα κοινωνικά στερεότυπα, σε μια εποχή που το κάπνισμα θεωρείτο αγένεια από τα συντηρητικά στρωματα της κοινωνίας.

Στην έκθεση επίσης, περιλαμβάνονται έργα της Dora Maar, πριν επισκιαστεί από το μετέπειτα εραστή της, Πάμπλο Πικάσο. Το ανησυχητικό της πορτραίτο, η φωτογραφία-μοντάζ του 1936, το «Monster on the Beach» δείχνει την επίδραση του Σουρεαλισμού στο έργο της, καθώς και την πολιτική της συνείδηση ως καλλιτέχνης, μέσα από την απειλητική σκιά του φασισμού που πλανάται πάνω από την πεντακάθαρη θάλασσα.

Στο «La Rotonde», η Marianne Breslauer δημιούργησε μια ασυνήθιστη εικόνα του διάσημου καφέ και των περίχωρων του. Κατά την άφιξή της στο Παρίσι, η νεαρή Γερμανίδα φωτογράφος μαθήτευσε κοντά στον Man Ray. Μέσα από αυτή τη «συνεργασία» αποκάλυψε τον ενθουσιασμό μιας σύγχρονης πόλης, κυρίως μέσω της επιλογής των γωνιών και των θεμάτων της.

Μία ακόμα Γάλλιδα καλλιτέχνης, η Laure Albin Guillot αντιπροσωπεύει πολλές από τις ασάφειες της εποχής της, και ταλαντεύεται μεταξύ μιας επιστροφής στον ακαδημαϊσμό, τον οποίο μοιράστηκε με άλλους καλλιτέχνες της περιόδου της ή στην ανταπόκριση της στο Σουρεαλισμό και σε μια πιο σύγχρονη επεξεργασία της εικόνας. Το ανδρικό γυμνό «The Cantata of Narcissus» είναι πλέον κλασσικό και κατ ‘εξοχήν θέμα της διαμόρφωσης του avant-garde. Μέσα από αυτό το έργο φαίνεται η υποβίβαση στο περιθώριο, η αποσπασματική λήψη του σώματος, και η ώθηση του μακριά από τον κενό χώρο που καταλαμβάνει το κέντρο της βολής.

Παρατηρώντας τα έργα των γυναικών φωτογράφων, ανάμεσα σε αυτά των Man Ray, του Cartier-Bresson, και του Erwin Blumenfeld είναι απολύτως σαφές ότι οι γυναίκες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία, το μέλλον και το όραμα της σύγχρονης φωτογραφίας.

You may also like