ΓΥΝΑΙΚΑ

Tο 34% του ενεργού πληθυσμού εμφανίζει συμπτώματα έντονης υπνηλίας κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας. Πολλοί από εμάς παίρνουμε κι έναν υπνάκι λίγων λεπτών χωρίς να το καταλάβουμε, όπως αποκαλύπτει έρευνα στη Μεγάλη Βρετανία.

Μπορεί Εγγλέζοι να μην είμαστε όμως τα συμπεράσματα της έρευνας που διεξήχθη στη Μεγάλη Βρετανία βρίσκουν εφαρμογή παντού, ανεξάρτητα από γεωγραφικό μήκος και πλάτος. 

Νυστάζω μετά από το μεσημεριανό γεύμα

Η υπνηλία που μας ταλαιπωρεί νωρίς το απόγευμα έχει άμεση σχέση με τον προγραμματισμό του βιολογικού ρολογιού μας. Το φαινόμενο οφείλεται στην έκκριση της ορμόνης μελατονίνη. Είναι αυτή που προετοιμάζει τον οργανισμό μας για τον ύπνο και η οποία αρχίζει να παράγεται την ώρα που ξυπνάμε. Αντίθετα ο μηχανισμός που μας βοηθάει να παραμένουμε ξύπνιοι ενεργοποιείται το απόγευμα, με συνέπεια να υπάρχει ένα χρονικό κενό όταν τα βλέφαρά μας βαραίνουν και νιώθουμε την ανάγκη πάρουμε έναν υπνάκο. Επίσης ρόλο παίζουν και τα γονίδια· σύμφωνα με τον Δρ Γκάι Μέντοουζ, διευθυντή του Σχολείου Υπνου στο Λονδίνο οι άνθρωποι χωρίζονται σε πρωινούς και βραδινούς τύπους. Οι πρωινοί τύποι είναι φυσικό να νυστάζουν το μεσημέρι ενώ οι βραδινοί έχουν την τάση να χουζουρεύουν το πρωί.

Νυστάζω διαρκώς

Ασχημα τα μαντάτα. Η μόνιμη υπνηλία αποτελεί ένδειξη ανεπαρκούς ή διαταραγμένου ύπνου. Αν «κοιμάστε» λοιπόν 7-8 ώρες την ημέρα αλλά παρόλα αυτά δεν μπορείτε να συγκρατήσετε τα χασμουρητά σας… Πρέπει να αναρωτηθείτε ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά τον ύπνο σας. Μήπως πέφτετε στο κρεβάτι με το λάπτοπ και τσεκάρετε τα μηνύματά σας πριν κλείστε το φως; Μήπως τρίζετε τα δόντια σας όταν κοιμάστε; Η επιστημονική ονομασία του προβλήματος είναι βρουξισμός… Και αντιμετωπίζεται με την χρήση προστατευτικού νάρθηκα από σιλικόνη. Μήπως πάσχετε από το σύνδρομο άπνοιας ύπνου; Μήπως ροχαλίζετε; Μια επίσκεψη στο γιατρό θα δώσει τη λύση.

Μήπως φταίνε τα φάρμακα;

Κάποια φάρμακα όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα αντισταμινικά και τα σκευάσματα για το κρύωμα προκαλούν ατονία ή και υπνηλία. Μάλιστα, οι ουσίες που περιέχονται σε αυτά δεν επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο ούτε στον ίδιο βαθμό -κάποιοι είμαστε πολλοί πιο ευαίσθητοι στην μία ή στην άλλη ουσία.

Είναι θέμα φύλου;

Οι γυναίκες πάσχουν με μεγαλύτερη συχνότητα από αϋπνίες λόγω ορμονικών διαταραχών και της τάσης τους να ανησυχούν περισσότερο. Παρόλα αυτά οι γυναίκες υποκύπτουν, σύμφωνα με τους ερευνητές, πολύ πιο σπάνια στην κούραση και τη νύστα στη διάρκεια της ημέρας.

@brunovdkraan/ unsplash.com

Μήπως φταίει η ηλικία μου;

Πολλοί άνθρωποι αποδίδουν τους impromptu υπνάκους που παίρνουν οι ηλικιωμένοι στην έλλειψη βραδινού ύπνου. Ομως, αυτό που πραγματικά λείπει από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους είναι η έκθεση στο ηλιακό φως, το οποίο είναι απαραίτητο για να μένουμε ξύπνιοι.

Μήπως το παράκανα στον ύπνο το σαββατοκύριακο;

Πολλοί κάνουμε το λάθος να πιστεύουμε ότι το σαββατοκύριακο είναι μια ευκαιρία για να ισοφαρίσουμε την έλλειψη ύπνου της υπόλοιπης εβδομάδας. Ομως η αναστάτωση που προκαλείται με αυτό τον τρόπο στο βιολογικό ρολόι μας εντείνει το αίσθημα κούρασης και η «κούρα» να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.

Μήπως φταίει η δίαιτά μου;

Ενα μεσημεριανό γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες εκτοξεύει στα ύψη την τιμή του σακχάρου στο αίμα και δημιουργεί προσωρινό αίσθημα ευφορίας. Στη συνέχεια το επίπεδο του σακχάρου πέφτει απότομα με εποτέλεσμα να νιώθουμε κουρασμένοι και να έχουμε ανάγκη από ύπνο. Ανάλογα συμπτώματα παρουσιάζονται και στους ανθρώπους που δεν πίνουν αρκετό νερό · ο οργανισμός τους υπολειτουργεί για να περιρίσει τις απώλειες νερού.

Μήπως φταίει το περιβάλλον;

Η έκκριση της ορμόνης κορτιζόλη που παίζει αποφασιστικό ρόλο στην εγρήγορση ρυθμίζεται ανάλογα με τις διακυμάνσεις του φωτός. Αν λοιπόν εργάζεστε σε περιβάλλον όπου δεν υπάρχει ηλιακό φως, φροντίστε να βγαίνετε όσο μπορείτε πιο τακτικά έξω για μια σύντομη βόλτα. Θα νιώστε αναζωογονημένοι.

Featured image: pexels.com/@karolina-grabowska

Η κλιμακτήριος είναι η φυσιολογική μετάβαση της γυναίκας από την αναπαραγωγική στη μη αναπαραγωγική φάση της ζωής της. Ένα μεγάλο της μέρος προηγείται της εμμηνόπαυσης για αυτό, στην καθημερινή γλώσσα συγχέεται με τον όρο προ-εμμηνόπαυση.

Στην πραγματικότητα, η κλιμακτήριος διαχωρίζεται σε μικρότερες περιόδους:

α) την προεμμηνοπαυσιακή φάση, στην οποία ελάχιστες ορμονικές μεταβολές προκαλούν πρόωρη ωοθυλακιορρηξία και μικρότερη αναπαραγωγική φάση του έμμηνου κύκλου. Διαρκεί περίπου από το 40^ο έτος ηλικίας έως την εμμηνόπαυση,

β) την περιεμμηνόπαυση, όπου μια σειρά ενδοκρινολογικών διαταραχών επιδρούν και στην εκκριτική φάση του καταμήνιου κύκλου, εκδηλώνοντας τα βιολογικά και κλινικά σημεία της εμμηνόπαυσης. Εμφανίζεται συνήθως, στην ηλικία των 45-55 ετών με διάρκεια έως και 10 χρόνια,

γ) την εμμηνόπαυση, τη χρονική στιγμή που η γυναίκα βιώνει φυσιολογικά, την τελευταία έμμηνο ρύση της. Κατά μέσο όρο, παρατηρείται στο 51^ο έτος της ηλικίας της,

δ) τη μεταεμμηνόπαυση, όπου εξακολουθούν να υφίστανται ορμονικές και ψυχοσωματικές μεταβολές. Αφορά στην περίοδο από την εμμηνόπαυση έως και το 65^ο έτος της γυναίκας.

Τι συμβαίνει πριν την εμμηνόπαυση;

Κατά την εμμηνοπαυσιακή μετάβαση, τα ωοθυλάκια στις ωοθήκες εξαντλούνται και η λειτουργία των ωοθηκών μειώνεται. Ταυτόχρονα, τα οιστρογόνα παράγονται σε πολύ μικρότερες ποσότητες συγκριτικά με την αναπαραγωγική ηλικία. Εργαστηριακά, εντοπίζονται και άλλες ορμονικές διακυμάνσεις όπως η μείωση της προγεστερόνης, της ανασταλτίνης και η αύξηση της γοναδοτροπίνης FSH (ορμόνη της διέγερσης των ωοθυλακίων). Επιπλέον, διαπιστώνεται ατροφία του κόλπου και της μήτρας. Οι έμμηνοι κύκλοι γίνονται ακανόνιστοι έως ότου διακοπούν ολοκληρωτικά με την εμμηνόπαυση.

Ποια είναι τα συμπτώματα στην κλιμακτήριο;

Αγγειοκινητικά Συμπτώματα ή Εξάψεις

Παρατηρούνται περίπου στο 80% των γυναικών πριν την εμμηνόπαυση. Οι εξάψεις αναφέρονται στο ξαφνικό αίσθημα έντονης ζέστης το οποίο συχνά εναλλάσσεται με το κρύο αίσθημα. Αφορά σημεία του σώματος όπως το πρόσωπο, το λαιμό ή το στήθος.

Διαταραχές Εμμηνόρροιας

Στην περίοδο της κλιμακτηρίου, παρατηρούνται μεταβολές στον καταμήνιο κύκλο. Αρχικά, παρουσιάζεται μια μείωση της διάρκειάς του σε λιγότερες από 21 ημέρες ενώ στη συνέχεια, η διάρκεια αυξάνεται σε περισσότερες από 36 ημέρες. Ταυτόχρονα, στην πλειοψηφία των γυναικών καταγράφονται περιπτώσεις αυξημένων ημερών αιμορραγίας.

Κολπικά και Σεξουαλικά Συμπτώματα

Κολπική ξηρότητα, δυσπαρευνία και συμπτώματα στο ουροποιητικό σύστημα όπως η συχνοουρία και οι ουρολοιμώξεις αποτελούν το σύνδρομο του ουρογεννητικού συστήματος. Τα συμπτώματα εμφανίζονται στην περιεμμηνόπαυση αλλά και στη μετεμμηνόπαυση προκαλώντας αρνητικές επιδράσεις στην ποιότητα ζωής, τη σεξουαλική λειτουργία και επιθυμία.

Διαταραχές Ύπνου και Διάθεσης

Βάση ερευνητικών δεδομένων, ένα μέρος του γυναικείου πληθυσμού αντιμετωπίζει δυσκολίες στον ύπνο που αφορούν την πρόωρη αφύπνιση ή και το διακοπτόμενο ύπνο. Πέρα από τον τρόπο ζωής και το άγχος, τα προβλήματα ύπνου μπορούν να συσχετίζονται με αγγειοκινητικές και ψυχολογικές διαταραχές. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη είναι πιθανό να προκαλέσει υπνική άπνοια, πρόωρη αφύπνιση αλλά και σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.

Ποιες αλλαγές συμβαίνουν στην Κλιμακτήριο;

Οι ορμονικές μεταβολές της γυναίκας συνεπάγονται φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν για πρώτη φορά στη ζωή της. Για παράδειγμα, με την ελάττωση των οιστρογόνων, ακολουθεί η απώλεια οστικής μάζας. Στη μετεμμηνόπαυση, η οστική μάζα αρχίζει να μειώνεται σε ποσοστό 3-5% ετησίως ενώ πάνω από τα 65 έτη, η οστική απώλεια περιορίζεται στο 1%.

Επιπλέον, παρατηρείται αύξηση του σωματικού βάρους και λίπους με ταυτόχρονη μείωση της μυϊκής μάζας. Αυτό συμβαίνει, καθώς η κλιμακτήριος χαρακτηρίζεται από αυξημένη ηλικία, ορμονικές μεταβολές, μειωμένο μεταβολικό ρυθμό και κατ’ επέκταση, μειωμένη απαιτούμενη ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη. Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας στην αλλαγή της σωματικής σύνθεσης και βάρους αποτελεί η υιοθέτηση ενός καθιστικού ή λιγότερου δραστήριου τρόπου ζωής, συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια της γυναίκας.

Την ίδια περίοδο, φθίνει και η σημαντική προστασία των γυναικών έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων και της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Με τη μείωση των οιστρογόνων, παρατηρείται πτώση της καλής χοληστερόλης-HDL, αύξηση των τριγλυκεριδίων στο αίμα, εμφάνιση στηθάγχης και συμπτωμάτων που συχνά αγνοούνται, όπως είναι η έντονη κόπωση, η ναυτία, η αϋπνία και οι καούρες.

Η κάθε γυναίκα βιώνει την κλιμακτήριο σαν τη δική της εσωτερική μάχη. Φυσικά, ο πανικός και η άρνηση δε θεωρούνται κατάλληλοι σύμμαχοι για εκείνη. Τις περισσότερες φορές, καλείται να αντιμετωπίσει ανεπιθύμητες αλλαγές και συμπτώματα. Ωστόσο, με τη σωστή διατροφή, την τακτική σωματική δραστηριότητα και την κατάλληλη ιατρική παρακολούθηση, η γυναίκα μπορεί να βγει νικήτρια πετυχαίνοντας την προαγωγή της σωματικής αλλά και ψυχικής της υγείας.

Για να διαβάσετε "ποια είναι η Διατροφική Αντιμετώπιση;", "Πότε απαιτούνται Συμπληρώματα Διατροφής;" και για τη Φυσική Δραστηριότητα που πρέπει να ακολουθήσει μία γυναίκα κατά τη διάρκεια της κλιμακτηρίου, μπείτε να διαβάσετε το υπόλοιπο άρθρο της της Μαρίας-Ευριδίκης Σταθακάρου στο mednutrition.g

Photo credits : @silviarita (pixabay)/ @jentheodore (unsplash)

Μέσα στον επόμενο αιώνα, σε 100 χρόνια το πολύ, είναι δυνατό ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας να έχει εξαλειφθεί παγκοσμίως, αρκεί να γίνει μαζικός εμβολιασμός τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με δύο νέες διεθνείς επιστημονικές μελέτες.

Οι επιστήμονες είναι πολύ πιο αισιόδοξοι για τις ανεπτυγμένες χώρες όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, όπου θεωρούν εφικτή την σχεδόν πλήρη εξάλειψη της νόσου έως το 2040.

Η Αυστραλία, που φαίνεται να έχει κάνει τη μεγαλύτερη πρόοδο, ευελπιστεί ότι θα έχει εξαλείψει τον εν λόγω καρκίνο έως το 2035.

Μια δεκαετία μετά την εφαρμογή του προγράμματος εμβολιασμού στη χώρα, δεν υπάρχουν πλέον διαγνωσμένα περιστατικά του ιού HPV σε κορίτσια 16 έως 18 ετών.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μαρκ Μπρισόν της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λαβάλ του Κεμπέκ, που έκαναν τις σχετικές δημοσιεύσεις στο ιατρικό περιοδικό “The Lancet“, εκτιμούν ότι αν έως το 2030 έχει εμβολιαστεί το 90% των κοριτσιών διεθνώς, τότε τα περιστατικά της νόσου θα μειωθούν κατά 90% μέσα σε ένα αιώνα και 60 εκατομμύρια περιπτώσεις καρκίνου τραχήλου της μήτρας θα αποφευχθούν.

Αν, εκτός από τον μαζικό εμβολιασμό, ιδίως στις φτωχότερες χώρες, το 70% των γυναικών διεθνώς ελέγχονται για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας τουλάχιστον μία έως δύο φορές στη ζωή τους και το 90% των γυναικών με διαγνωσμένες προκαρκινικές αλλοιώσεις λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία (σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας), τότε τα περιστατικά της νόσου θα μειωθούν κατά 97% και η θνησιμότητα κατά 99%, με αποτέλεσμα 72 εκατομμύρια γυναίκες να αποφύγουν τη διάγνωση του συγκεκριμένου καρκίνου και 62 εκατομμύρια το θάνατο μέσα στα επόμενα 100 χρόνια.

Παρά τις προόδους των τελευταίων ετών στις ανεπτυγμένες χώρες, όπου έχουν αυξηθεί τα επίπεδα εμβολιασμού, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας παραμένει ο τέταρτος συχνότερος στις γυναίκες παγκοσμίως και η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο σε μερικές φτωχές χώρες.

Η μεγάλη πλειονότητα των περίπου 570.000 νέων περιστατικών που διαγνώστηκαν το 2018 παγκοσμίως, αφορούσαν γυναίκες σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.

^{Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ}/ KATHIMERINI