αποχωρισμός

από την Φανή Βαγγελάτου, Αναπτυξιακή Λογοθεραπεύτρια *

Συχνά οι γονείς αναρωτιούνται ποια ηλικία είναι η καλύτερη να εντάξουν το παιδί τους στον παιδικό σταθμό (προ-νήπιο/μικρά νήπια κλπ). Μερικά από τα ερωτήματα που τους απασχολούν μπορεί να είναι σχετικά με τη χρήση πάνας, την ανάπτυξη του λόγου, τα υπόλοιπα μικρά μέλη της οικογένειας κλπ. Σε αυτά τα ερωτήματα οι απαντήσεις σχετικά με την ετοιμότητα και τα οφέλη που μπορεί κάποιο παιδάκι να έχει είναι μοναδικά κατά περίπτωση και καλό είναι οι γονείς να συζητούν με τους παιδαγωγούς και τους ειδικούς ώστε να μπαίνουν στη διαδικασία του πρώτου σχολείου χωρίς μεγάλο άγχος και αγωνία καθώς αυτό είναι κάτι που θα μεταδώσουν και στο παιδί.

Εμείς, λέμε -όπως και να λέγεται τα σχολείο- ΝΑΙ στην προσχολική εκπαίδευση από μικρή ηλικία για πολλούς λόγους που αφορούν σε όλους τους τομείς ανάπτυξης του παιδιού!

1. Με τον αποχωρισμό από τη μητέρα (κηδεμόνα) γίνονται από νωρίς τα πρώτα βήματα προς την ανεξαρτησία και προς την κοινωνικοποίηση καθώς το παιδί μαθαίνει πώς να ζητάει και από άλλους να του καλύψουν βασικές ανάγκες.
2. Διευρύνει την κοινωνικότητά του μέσα από τη συμμετοχή στην ομάδα. Με έναν τρόπο το παιδί «αναγκάζεται» να συναναστραφεί, μαθαίνει να μοιράζεται και να περιμένει τη σειρά του καθώς πια δεν είναι ο μόνος «μικρός άνθρωπος με ανάγκες» μέσα στο καινούργιο πλαίσιο.
3. Αναπτύσσεται συναισθηματικά δημιουργώντας δεσμούς με άλλους ανθρώπους. Κάνει φίλους, δένεται με τη δασκάλα, ανταπεξέρχεται σε μικρούς καβγάδες, ζήλειες της ομάδας κλπ.
4. Αυξάνεται ραγδαία ο λόγος, το λεξιλόγιο και όλες οι επικοινωνιακές δεξιότητες. Το παιδί από τη μία προσπαθεί περισσότερο από μόνο του να ικανοποιήσει τα αιτήματά του στο ξένο περιβάλλον, από την άλλη λαμβάνει και ακόμη περισσότερα ερεθίσματα που το οδηγούν προς αυτό.
5. Για τους ίδιους λόγους, αυξάνεται έντονα και το γνωστικό του πεδίο. Το παιδί ακούει-βλέπει και συνεπώς μαθαίνει, με περισσότερους ανθρώπους απ’ ότι στο σπίτι, περισσότερα παιχνίδια, περισσότερους κανόνες, περισσότερη πληροφορία γενικά.
6. Διευρύνει τις κινητικές του δεξιότητες με ομαδικά παιχνίδια σε μεγαλύτερους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους διαμορφωμένους με ασφάλεια.
7. Μαθαίνει σε πλαίσιο με πρόγραμμα και κανόνες. Η προσαρμογή του παιδιού στο πρόγραμμα του σχολείου θα βοηθήσει πολύ την οργάνωση του προγράμματος και στο σπίτι καθώς και στη συμμόρφωση σε απλούς κανόνες διατήρησης της «τάξης» και της «σειράς» με τους οποίους συνήθως δυσκολεύονται οι γονείς.
8. Φτιάχνει το πρόγραμμα του ύπνου! Με το πρωινό ξύπνημα και τη συνεχή δράση μέχρι το μεσημέρι το παιδί ρυθμίζει το πρόγραμμα ύπνου του πιο εύκολα σε σύγκριση με τα παιδιά που μένουν πολλές ώρες στο σπίτι με αποτέλεσμα οι γονείς να δυσκολεύονται να επιβάλλουν τον ύπνο ή να κρατήσουν το παιδί ξύπνιο. Ανάλογη ρύθμιση επιτυγχάνεται και με το φαγητό.
9. Στατιστικά, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που φτάνουν στους ειδικούς με δυσκολίες στο λόγο, τη λεπτή κινητικότητα και τη συμπεριφορά, είναι συχνότερα παιδιά που δεν είναι ενταγμένα σε σχολικό πλαίσιο. Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα και σε παιδιά με σοβαρότερες δυσκολίες, ολόκληρη η επιστημονική κοινότητα παράλληλα με τις «ειδικές παρεμβάσεις» προτείνει και προάγει την ένταξη στο σχολείο.

Ο λόγος #10 είναι η ανάγκη της οικογένειας! Δεν είναι ντροπή να γνωρίζουμε και να λέμε πως και η μαμά/μπαμπάς/γιαγιά/παππούς που περνάει τον περισσότερο χρόνο με το παιδί, έχει ανάγκη ξεκούρασης και προσωπικού χρόνου! Με το να εντάξουμε ένα παιδί στην προσχολική εκπαίδευση από νωρίς λοιπόν, βοηθάμε το μικρό μας να αναπτυχθεί σωστά στην ομάδα αλλά «γεμίζουμε κι εμείς μπαταρίες» για την υπόλοιπη μέρα που ακολουθεί! Να μην ξεχνάμε πως τα ευτυχισμένα και ήρεμα παιδιά χρειάζονται ευτυχισμένους και ήρεμους (όσο γίνεται και ξεκούραστους) γονείς!

από τη Νέτη Φίλια–Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας*

Αυτή την εποχή που τα σχολεία είναι κλειστά και οι οικογενειακές διακοπές ακόμα αργούν, η κατασκήνωση μοιάζει με την ιδανική λύση για να περάσει το χρόνο του ένα παιδί, αρκεί βέβαια να είναι έτοιμο, εφ’ όσον πρόκειται για την πρώτη του φορά σ’ έναν τέτοιο χώρο. Ένα παιδί είναι έτοιμο να πάει κατασκήνωση όταν μπορεί να επεξεργαστεί ψυχικά τον αποχωρισμό από τους γονείς του.

Κι αυτό έχει μεγαλύτερη σχέση με τον τρόπο που έχει μεγαλώσει και λιγότερο με την ηλικία του.

Συνήθως, τα παιδιά από τα 6 τους περίπου χρόνια μπορούν να αποχωριστούν τους γονείς. Ωστόσο ένα παιδί που είναι προσκολλημένο στη μητέρα και στον πατέρα του, θα δυσκολευτεί να φύγει ξαφνικά για μεγάλο διάστημα μακριά τους. Aν το παιδί φανεί αρνητικό στην ιδέα της κατασκήνωσης, μπορείτε να συμφωνήσετε να μείνει λιγότερες μέρες.

Αναμφισβήτητα όμως υπάρχουν αρκετοί λόγοι που η κατασκήνωση αποτελεί το ιδανικό περιβάλλον για να ενισχυθεί η ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και η ψυχοσωματική ωρίμανση ενός παιδιού. Ας δούμε τους σημαντικότερους:

– Ανακαλύπτει τον εαυτό του. Μέσα από την ποικιλία των ερεθισμάτων και δραστηριοτήτων, δίνεται η ευκαιρία στο παιδί να ανακαλύψει και να αναπτύξει τις κλίσεις και τις ικανότητες του.
– Γίνεται πιο ανεξάρτητο, καθώς καλείται να πάρει αποφάσεις για τον εαυτό του, χωρίς την καθοδήγηση των γονέων. Μαθαίνει να διαχειρίζεται τις καθημερινές επιλογές για τον εαυτό του και να διαπραγματεύεται τις ανάγκες του όχι μόνο με τους συνομηλίκους του, αλλά και με ενήλικες εκτός από τους γονείς και τους δασκάλους.
– Γίνεται πιο ανθεκτικό καθώς καλείται να προσαρμοστεί και να επιβιώσει. Άρα του δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξει μια δυνατή αίσθηση της ταυτότητας, αυξάνοντας τις πιθανότητες αργότερα στη ζωή του να γίνει ικανότερο στο να λύνει προβλήματα σε νέες καταστάσεις.
– Μαθαίνει να αντιμετωπίζει τους φόβους του, καθώς καλείται να προσπαθήσει και να απολαύσει κατορθώματα και αλλαγές δίνοντας χώρο στη δημιουργικότητα του, στην έμφυτη τάση για μάθηση καθώς και στην ελεύθερη έκφραση.
– Εκπαιδεύεται σε κανόνες και όρια, μέσα από την ενίσχυση της ομαδικότητας και της συνεργατικότητας αποβάλει τον εγωκεντρισμό της παιδικής ηλικίας και γίνεται πιο υπεύθυνο.
– Έρχεται σε επαφή με τα αθλήματα και τη φύση και καλείται να υιοθετήσει ένα υγιεινό τρόπο ζωής, μακριά από την τεχνολογία (τηλεόραση, κινητά τηλέφωνα, internet) και ανακαλύπτει από την αρχή τη δημιουργική του δύναμη στον αληθινό κόσμο, με αληθινούς ανθρώπους, και αληθινά συναισθήματα. Η κατασκήνωση είναι αληθινή!!
– Η άμεση επαφή με τη φύση ενεργοποιεί όλες τις αισθήσεις κι έτσι διευκολύνει τη μάθηση. Ιδιαίτερα ευεργετική είναι η κατασκήνωση για παιδιά που έχουν ελλειμματική κοινωνική ανάπτυξη και χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Το πιο σημαντικό είναι όμως πως το παιδί μπορεί να χαλαρώσει, να γελάσει, να παίξει και να κάνει φίλους. Δεν είναι απαραίτητο να μείνει το παιδί ένα μήνα στην κατασκήνωση για να φανούν τα ευεργετικά της αποτελέσματα, ακόμα και 10 μέρες αρκούν.

*Η Νέτη Φίλια είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεύτρια.

Για να επικοινωνήσετε μαζί της, μπορείτε να καλέσετε στο 6945-858780 ή να της γράψετε στο : [email protected]

Είναι μόλις 2 ετών, αλλά μπορεί πλέον να επικοινωνεί πολύ καλύτερα μαζί σας. Ούτως ή άλλως, είναι ένας μικρός άνθρωπος!

1. Είναι συναισθηματικό
Με το που σβήσει το δεύτερο κεράκι του δεν θα χρειάζεται πια να μαντεύετε τι μπορεί να νιώθει. Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά αρχίζουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, κάποιες φορές, μάλιστα, με τη φωνή τους, τις παλάμες και τα πόδια. Σε αυτό το στάδιο έχετε το καθήκον να μάθετε στο παιδί σας να εκφράζεται με υγιή τρόπο. Φροντίστε, επίσης, να το διαβεβαιώσετε ότι είναι εντάξει να νιώθει κάποιες φορές λυπημένο.

2. Μιλάει περισσότερο
Πέρασε ο καιρός που το λεξιλόγιό του περιελάμβανε μόνο μερικές λεξούλες. Τώρα μπορεί να κάνει ερωτήσεις, να δώσει οδηγίες και να λέει μικρές ιστορίες (με σύντομες προτάσεις).

3. Μπορεί να βιώσει το άγχος του αποχωρισμού
Είναι η εποχή που το παιδί αρχίζει πραγματικά να ανακαλύπτει τον εαυτό του και να αποζητά την ανεξαρτησία του. Ωστόσο, καθώς αναπτύσσει τη δική του ταυτότητα, μπορεί να βιώσει το άγχος του αποχωρισμού και το φόβο. Πρόκειται για ένα κοινό συναίσθημα σε παιδιά προσχολικής ηλικίας όταν βρίσκονται έξω από το οικείο περιβάλλον τους ή όταν απλά δεν είναι σε διάθεση να αποχωριστούν τη μαμά τους ή τον μπαμπά τους-ίσως επειδή είναι άρρωστα ή νυσταγμένα. Βοηθήστε το παιδί σας να ηρεμήσει, λέγοντάς του ότι σύντομα θα επιστρέψετε κοντά του.

4. Μπορεί να βουρτσίσει τα δόντια του
Πολλά παιδάκια 2 ετών επιμένουν να πλύνουν μόνα τους τα δόντια τους. Επιτρέψτε του να το κάνει, αλλά ολοκληρώστε την περιποίηση οι ίδιες. Κι αυτό διότι μπορεί να έχει κάθε πρόθεση αλλά δεν είναι ακόμη σε θέση να καθαρίσει τα δόντια του όπως πρέπει. Αυτό θα συμβεί αργότερα, περίπου στην ηλικία των 6-7. Ωστόσο και μόνο η επαφή με τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θα βοηθήσει το παιδί σας να νιώθει κάπως ανεξάρτητο.

5. Μπορεί να ντυθεί μόνο του
Μπορεί ήδη να ξέρει να ξεντύνεται. Σε αυτή την ηλικία είναι πολύ πιθανό και να ντύνεται μόνος του ή μόνη της και μάλιστα αρκετές φορές μέσα στην ημέρα. Μην προβάλλετε αντίσταση, ακόμη και όταν το δωμάτιο μετατρέπεται σε μία στοίβα από ρούχα.

Πηγές: http://www.healthcentral.com, BabyCenter.com