Αντιγόνη Αδαμοπούλου

Βράδυ Κυριακής απόψε και το αφιέρωμά μας στο λαμπερό θεσμό των Oscarsσυνεχίζεται. Απόψε διερευνούμε την κατηγορία του Β’ Γυναικείου Ρόλου και γνωρίζουμε παρέα μία ταινία χωρισμένη σε δύο κοινωνικά “στρατόπεδα”.

               1963: Η Eugenia “Skeeter” Phelan (Emma Stone) μόλις αποφοίτησε από το κολλέγιο κι επιστρέφει στο Jackson του Mississippi έχοντας πιάσει ήδη δουλειά ως αρθρογράφος σε μία στήλη συμβουλών οικοκυρικών στην τοπική εφημερίδα. Ωστόσο, όντας η ίδια ένα πνεύμα ελεύθερο, την πληγώνει ιδιαίτερα η αντιμετώπιση που λαμβάνουν οι έγχρωμες υπηρέτριες των “ανώτερων” οικογενειών του κύκλου της. Έτσι αποφασίζει να κάνει κάτι που θα ταράξει τα νερά: να γράψει ένα βιβλίο για το πώς εκλαμβάνουν οι ίδιες οι υπηρέτριες τη ζωή τους. Αν και διστακτικά στην αρχή, η πρώτη που θα μοιραστεί τις ιστορίες της είναι η Aibileen (Viola Davis), ενώ σύντομα θα συμμετάσχει κι η Minny (Octavia Spencer), η υπηρέτρια της επικεφαλής της γυναικείας κοσμικής κοινότητας Hilly Holbrook (Bryce Dallas Howard). Σύντομα πολλές ακόμη υπηρέτριες θα θελήσουν να μιλήσουν για όσα ζουν καθημερινά κι αυτό θα δώσει μία νέα δύναμη κι ελπίδα στις γυναίκες που μεγαλώνουν τα παιδιά άλλων…

               Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο της Kathryn Stockett, με τη διασκευή του σεναρίου να υπογράφει ο Tate Taylor, ενώ ο ίδιος αναλαμβάνει και τη σκηνοθεσία (“Get On Up”, 2014).

               Καθώς δεν έχω πιάσει το βιβλίο στα χέρια μου, θα αρκεστώ να μιλήσω για την ταινία και μόνο. Οι “Υπηρέτριες”, λοιπόν, είναι ένα καθηλωτικό κοινωνικό δράμα εποχής που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα πολλών εγχρώμων κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στις ΗΠΑ. Με τη βοήθεια της αφήγησης της Aibileen, ο θεατής παίρνει θέση και παρακολουθεί την αντιπαράθεση ανάμεσα στις δύο κοινωνικές τάξεις: τους “ανώτερους” λευκούς και τους έγχρωμους που λάμβαναν μεταχείριση αντίστοιχη με ενός αντικειμένου. Σήμερα δε θα μπορούσαμε να διανοηθούμε πως ένας άνθρωπος θα μπορούσε, για παράδειγμα, να κληρονομηθεί σε έναν άλλον, όμως για εκείνη την εποχή, αυτό ήταν μία από τις σκληρές πραγματικότητες. Το γεγονός πως στην ταινία απεικονίζονται κι οι εξαιρέσεις είναι σαφώς ένα silver lining, εντούτοις η επιδέξια σκοπιά του Taylor στην εποχή κι ο τρόπος που μας αναμεταδίδει αυτήν την πραγματικότητα αν μη τι άλλο συλλαμβάνει αμέσως το ενδιαφέρον μας.

Με φόντο μία γραφική αμερικάνικη πόλη των ’60όπου οι έγχρωμοι ζούσαν με το φόβο των νόμων Jim Crow, ο Taylor μας αφηγείται μεν ιστορίες, όμως ταυτόχρονα παραδίδει και μερικά μαθήματα κοινωνικής ιστορίας. Κι όλα αυτά με τη βοήθεια ανθρώπινων, αληθινών μαρτυριών που πλέον κανείς δε μπορεί να αμφισβητήσει. Παρά, όμως, τις συνθήκες που παρουσιάζονται στην ταινία, ο Taylorκαταφέρνει και μας χαρίζει νότες αισιοδοξίας, καθώς όσο προχωρά η ιστορία, άλλοι χαρακτήρες του ωριμάζουν κι άλλοι… παίρνουν αυτό που τους αξίζει! Η όλη ατμόσφαιρα που δημιούργησε ο Taylor έκανε τις “Υπηρέτριες” δημοφιλείς σε κοινό και κριτικούς, ενώ έφτασε να διεκδικεί το 2012 το Oscar Καλύτερης Ταινίας.

               Η συγκεκριμένη ταινία, όμως, είναι ταινία ερμηνειών κι αυτό αποδεικνύεται από τον τρόπο που όλοι οι ηθοποιοί αποδίδουν την ψυχοσύνθεση κάθε χαρακτήρα. Το ελεύθερο πνεύμα της Skeeter αποτυπώνεται άψογα στην Emma Stone κι η Bryce Dallas Howard είναι ιδιαίτερα εκφραστική ως σνομπ κοσμική κυρία του Jackson. Την παράσταση κλέβουν όμως οι “υπηρέτριες” που ενσαρκώνουν οι Viola Davis και Octavia Spencer. Η Davis, ούσα ως γνωστόν ιδιαίτερα ευαίσθητη σε ζητήματα κοινωνικών και ιδίως φυλετικών διακρίσεων, αποτυπώνει την πίκρα της Aibileen και της κάθε γυναίκας που εξαιτίας της ανάγκης της υπομένει κάθε υποτιμητικό βλέμμα και κάθε ρατσιστική νύξη κι αυτό έφερε την ηθοποιό στην κούρσα για το βραβείο Α’ Γυναικείου Ρόλου. Η Octavia Spencer, όμως, μεταμορφώνεται στη δυναμική Minny που υψώνει το ανάστημά της με τον τρόπο της και την ίδια στιγμή η σχέση της με τη Celia Foote (Jessica Chastain) είναι εκείνη που δίνει μία γεύση ελπίδας στο θεατή πως δεν είμαστε όλοι οι άνθρωποι… για ξύλο! Κι αυτός ο δυναμισμός που έδωσε στο ρόλο της είναι ο λόγος που το 2012 πήρε στα χέρια της το πολυπόθητο βραβείο του Β’ Γυναικείου Ρόλου.

               Με λίγα λόγια; Σας εύχομαι καλή διασκέδαση και να απολαύσετε την ταινία όσο κι εγώ.. πράγμα που σας το εγγυώμαι!

               Πρωταγωνιστούν:Viola Davis, Emma Stone, Bryce Dallas Howard, Octavia Spencer, Allison Janney, Jessica Chastain, Sissy Spacek, Ahna O’Reily, Mary Steenburgen κ.α.

               Φέτος υποψήφιες για το OscarΒ’ Γυναικείου Ρόλου είναι οι:

Kathy Bates, “Richard Jewell”

Laura Dern, “Marriage Story”

Scarlett Johansson, “Jojo Rabbit”

Florence Pugh, “Little Women”

Margot Robbie, “Bombshell”

               Photo credits: IMDb

               Ξέρω, ξέρω, είδατε τον τίτλο και προφανώς σκεφτήκατε “μα νωρίς δεν είναι ακόμη;”. Κάπως έτσι αντέδρασα κι εγώ όταν έμαθα πως φέτος η μεγάλη βραδιά των Oscars θα διεξαχθεί… ένα μήνα νωρίτερρα απ’ ό,τι συνηθίσαμε! Όμως, όπως βλέπετε, μένω πιστή στο ετήσιο αφιέρωμά μας κι η αυλαία απόψε ανοίγει με την ταινία που το 1977 διεκδίκησε 8 βραβεία και που ένα από αυτά κατέληξε στα χέρια του Jason Robarts.

               Όταν ο νεαρός δημοσιογράφος Bob Woodward (Robert Redford) της Washington Post ξεκινούσε να καλύψει την εκδίκαση μίας διάρρηξης στο κτιριακό συγκρότημα του Watergate, οπωσδήποτε δε φανταζόταν πως είχε πιάσει στα χέρια του μία ειδησεογραφική… ωρολογιακή βόμβα. Κι αυτό γιατί οι πέντε κατηγορούμενοι για τη διάρρηξη φαίνονται να είχαν σχέσεις με τη CIA. Γιατί, όμως, άνθρωποι της CIA να εισβάλλουν στα γραφεία της Έδρας της Εθνικής Επιτροπής των Δημοκρατικών για να εγκαταστήσουν σύστημα παρακολούθησης; Ο Woodwardπιστεύει ακράδαντα πως το θέμα έχει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις, γι’ αυτό κι οι αρχισυντάκτες του τον βάζουν να συνεργαστεί με τον πιο έμπειρο Carl Bernstein (Dustin Hoffman). Αν κι η συνεργασία των δύο αρχικά δε φαίνεται να έχει μεγάλο προσδόκιμο, ο Woodward κι ο Bernstein ξεδιπλώνουν σιγά σιγά ένα απίστευτο κουβάρι που καταλήγει σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της σύγχρονης ιστορίας των ΗΠΑ και που τελικά οδήγησε στην παραίτηση του Richard Nixon από την Προεδρία της χώρας.

               Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο των δύο δημοσιογράφων όπου περιγράφουν το πώς οδηγήθηκαν στην αποκάλυψη του σκανδάλου Watergate, με το σεναριογράφο William Goldman (“Butch Cassidy And The Sundance Kid”, 1969) να αναλαμβάνει τη διασκευή του σεναρίου. Η σκηνοθεσία είναι του Alan J. Pakula (“Sophie’s Choice”, 1982).

               Κατά βάση, θα μπορούσαμε να πούμε πως η οπτική του Pakula για την ιστορία του Watergate λειτουργεί ως ύμνος στην αξιοπρεπή δημοσιογραφία. Εκείνη που (τότε) οι εφημερίδες και τα μέσα γενικότερα θέλανε να μεταφέρουν τα γεγονότα όπως αυτά συνέβησαν πραγματικά κι όχι με λίβελους και το πέταγμα της λάσπης στον ανεμιστήρα, όπως δυστυχώς γίνεται ως επί το πλείστον πλέον για μερικά *clicks* παραπάνω. Αυτή η οπτική μας δίνει ένα εξαιρετικό χρονογράφημα με έντονο το στοιχείο του κοινωνικού και πολιτικού δράματος όπου, αν και γνωρίζουμε όλοι την έκβαση των γεγονότων, το σασπένς ζει και βασιλεύει. Γιατί πολύ αυτά αυτό γεννάται άμεσα από τη στιγμή που βλέπει κανείς τον αγώνα δρόμου που κάνουν οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες προκειμένου να θέσουν γερά θεμέλια στην ιστορία που θα συγκλονίσει τις ΗΠΑ το 1974.

Οι μυστικές συναντήσεις με τον “Deep Throat”  (όχι, ξεχάστε το χαρακτήρα των “X-Files”!), οι επίμονες αρνήσεις των μαρτύρων που θα μπορούσαν να ξεκαθαρίσουν την κατάσταση, όλα αυτά συνθέτουν ένα ατμοσφαιρικό σκηνικό όπου ο θεατής περιηγείται με μία ισχυρή αίσθηση αγωνίας. Ο Pakula αντιμετωπίζει με σεβασμό το υλικό που του χαρίζει η δουλειά των Woodward και Bernstein κι αυτό φυσικά αποτυπώνεται στο αποτέλεσμα που φτάνει στις οθόνες μας, και μάλιστα περίπου ένα χρόνο μετά το σκάνδαλο. Γι’ αυτό κι έφτασε να διεκδικεί το Oscar Καλύτερης Σκηνοθεσίας και, αν κι έχασε από τον John G. Avildsen και το “Rocky” του, αποδείχθηκε ένας άξιος υποψήφιος στην κατηγορία. Εντούτοις, η ταινία σαφώς και δεν πέρασε απαρατήρητη, μια που διακρίθηκε στην κατηγορία για το Oscar Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου – ναι, είναι μία πολύ καλή νίκη!

               Ας αποδώσουμε και τα του Καίσαρος τω Καίσαρι: δε θα μπορούσαμε να μιλάμε για ένα αριστοτεχνικό πολιτικό δράμα/thriller χωρίς το cast που ο Pakula, μαζί με το Redford, συγκέντρωσε. Οπωσδήποτε η συνύπαρξη του Dustin Hoffman και του Robert Redford στα πλατό αποκτά μία ιδιαίτερη δυναμική, ουσιαστική για να μας μεταφέρουν τη δύσκολη αποστολή που μαζί ο Bernsteinκι ο Woodward έφεραν εις πέρας ώστε να μιλάμε σήμερα για μία από τις καλύτερες παραγωγές της ιστορίας του κινηματογράφου. Για όλους, όμως, η έκπληξη ήταν ο Jason Robarts στο ρόλο του διευθυντή της Washington Post, Ben Bradlee. Επειδή ο Bradlee είχε τις αμφιβολίες του για την επιλογή του Robarts και όταν τελικά εκείνος πήρε το ρόλο, του ζήτησε ευγενικά  (sic) “απλά μη με κάνεις να φανώ σαν ηλίθιος”. Ο Robarts, όμως, αφομοίωσε στο έπακρο την αυστηρή, επιφυλακτική και συνάμα ηγετική φιγούρα του Bradlee με δεξιοτεχνία, αποδεικνύοντας πως κι ο Bradlee ήταν πρόσωπο – κλειδί στις εξελίξεις. Έτσι κέρδισε και το Oscar Β’ Ανδρικού Ρόλου με το σπαθί του – ή, για να είμαι ακριβής, με το κόκκινο στυλό του (you’ll get it!)!

               Με λίγα λόγια; Σας εύχομαι καλή διασκέδαση και να απολαύσετε την ταινία όσο κι εγώ… πράγμα που σας το εγγυώμαι! Καλώς ήρθατε, λοιπόν, στο φετινό Oscar-ικό μας αφιέρωμα!

               Πρωταγωνιστούν:Robert Redford, Dustin Hoffman, Jack Warden, Martin Balsam, Jason Robarts, Hal Holbrook, Jane Alexander, Stephen Collins κ.α.

               Αν κι ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστοί οι υποψήφιοι για την κατηγορία Β΄Ανδρικού Ρόλου, μείνετε συντονισμένοι γιατί θα τους μοιραστούμε μαζί σας!

               Photo credits: IMDb