Ναι, ζούμε στο 2022, με τις γυναικοκτονίες η μία να διαδέχεται την άλλη και περιστατικά βίας κατά των γυναικών να είναι το πρώτο νέο στις ειδήσεις. Υπάρχει έξαρση ή απλά πλέον γίνονται γνωστά. Τι πιστεύει η κοινή γνώμη; Ποιος φταίει για αυτό το φαινόμενο;
Η 25η Νοεμβρίου, για όσους δεν το γνωρίζετε, είναι η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Υπάρχει και αυτή η μέρα, χωρίς να είναι ακόμα τόσο γνωστή. Παράλληλα τρέχει και μία διεθνής καμπάνια με το όνομα «Orange the World». Πρόκειται για μία 16ήμερη (25/11 – 12/12) εκστρατεία που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ –το 1991- για να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα γύρω από θέματα έμφυλης βίας.
Στόχος είναι να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Ένα ζήτημα θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ένα σημαντικό εμπόδιο για μια συνεκτική και ισότιμη κοινωνία.
Αντιλήψεις και στερεότυπα στην Ελλάδα
Η Ελλάδα είναι μία χώρα που στηρίζεται στις παραδόσεις και στις αξίες της. Και αυτό είναι που συχνά κρατά μία οικογένεια ενωμένη, και με τους ρυθμούς της προοδεύει. Όμως, παράλληλα, παραμένει «γατζωμένη» σε πατριαρχικές καταστάσεις και πεποιθήσεις που διαβάζοντας έρευνες με τρομάζουν. Και δεν υπερβάλλω καθόλου. Για το λόγου του αληθές, αξίζει να διαβάσετε την παρακάτω έρευνα. Η ΔΕΗ στο πλαίσιο του πυλώνα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ΔΕΗ ενεργώ, συμμετέχει για 2η συνεχή χρονιά στην καμπάνια «Orange the World». Φέτος, επιλέγει να εστιάσει σε μία υποφωτισμένη πτυχή της έμφυλης βίας, με μεγάλο όμως αντίκτυπο. Τις αντιλήψεις και τα στερεότυπα που συνδέουν το γυναικείο ντύσιμο με δήλωση «προκλητικότητας» ή έλλειψη σοβαρότητας που δεν συνάδει με την οικογενειακή ή επαγγελματική κατάσταση μιας γυναίκας.
Τι σημαίνει αυτό; 1001 Γυναίκες και άνδρες, από 18 μέχρι 64 ετών ρωτήθηκαν κατά πόσο συνδέεται το ντύσιμο μιας γυναίκες με το αν μπορεί να είναι πιθανό θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης ή βιασμού. Τίτλος της έρευνας: «Ντύσιμο και βία κατά των γυναικών: Η συζήτηση ξεκινάει από τη ντουλάπα σου».
Στην πρωτοβουλία της αυτή βοήθησαν με την εμπειρία και τεχνογνωσία τους η εταιρεία ερευνών Focus Bari και ο μη κερδοσκοπικός – μη κομματικός οργανισμός WOMENACT που στόχο έχει την ενδυνάμωση των γυναικών.
Τι έδειξε η έρευνα;
Πριν προχωρήσουμε στα αποτελέσματα της έρευνας, να πούμε ότι είναι τραγικό το 2022 να αναρωτιόμαστε κατά πόσο ο τρόπος που ντύνεται μία γυναίκα,τα ρούχα που αποφασίζει να βάλει για να πάει στη δουλειά της ή για να βγει έξω επηρεάζει το «ζωώδη ένστικτα» ενός άνδρα και να τον «παρασύρει» προς μία εγκληματική πράξη.
Μερικά από τα πιο «ενδιαφέροντα» ευρήματα της έρευνας:
- 9 στους/στις 10 έχουμε ακούσει το σχόλιο «τα θέλει» ή «πάει γυρεύοντας με το ντύσιμό της» στο περιβάλλον μας
- 21% πιστεύουν ότι μια γυναίκα ή ένα κορίτσι που φοράει εφαρμοστά ρούχα ή κοντή φούστα είναι υπεύθυνη εάν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση.
- 34% πιστεύουν ότι το ντύσιμο μίας γυναίκας ή ενός κοριτσιού δικαιολογεί κάποιας μορφής παρενοχλητική συμπεριφορά.
- 1 στους 5 άνδρες πιστεύει ότι μια γυναίκα πρέπει να προσέχει το ντύσιμό της, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται σε χώρους με άγνωστους άνδρες.
- 38% πιστεύουν ότι γυναίκες και κορίτσια πρέπει να προσέχουν το ντύσιμό τους, για να μην προκαλέσουν σεξουαλική παρενόχληση.
“Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα”
Η Σοφία Δήμτσα Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων και Επικοινωνίας της ΔΕΗ δηλώνει: «Κάθε φορά που σκεφτόμαστε ή λέμε φράσεις όπως «με το ντύσιμο της πάει γυρεύοντας» βάζουμε το δικό μας λιθαράκι στην έμφυλη βία. Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις που συνδέονται και εκτρέφουν κακοποιητικές συμπεριφορές κάθε μορφής θα εκριζωθούν μόνο όταν καταφέρουμε να τις βγάλουμε στο φως, να τις αναγνωρίσουμε στη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής μας.»
Βλέπουμε λοιπόν ότι αυτή η πρωτοβουλία «Αλλάζουμε μυαλά, όχι ρούχα», έχει αυτό το στόχο. Να αναδείξει στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για ένα ζήτημα που παραμένει σχεδόν «αόρατο».
Μάλιστα, για τις επόμενες 13 μέρες, τα social media της ΔΕΗ ( Facebook + Instagram) ντύνονται στο πορτοκαλί και θα δημοσιεύουν σε καθημερινή βάση ευρήματα της έρευνας.
Παγκόσμια στατιστικά σχετικά με την έμφυλη βία
Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, 1 στις 3 γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της. 1 στις 5 γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού. Eνώ 500.000 με 2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα κάθε χρόνο με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία.
Σε ότι αφορά ειδικότερα την Ελλάδα, στοιχεία της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας (ΕΙΕ), δείχνουν πως σωματική βία αναφέρει ότι έχει υποστεί το 24% των γυναικών, ενώ σεξουαλική βία αναφέρεται από το 6% των γυναικών. Τα περιστατικά βιασμών υπολογίζονται στη χώρα μας σε 5.000 ετησίως, ωστόσο μόνο 150 από αυτά πιστοποιούνται και ακολουθούν τη νομική οδό.
Το ζήτημα όμως παραμένει υπαρκτό και τι κάνουμε για αυτό. Πώς θα σταματήσουν αυτά τα σχόλια -άμεσα ή έμμεσα από γυναίκες και άνδρες- εις βάρος των γυναικών; Πώς θα ξεφύγουμε από αυτές τις παρωχημένες αντιλήψεις εν έτει 2022, ώστε κάθε άνθρωπος να αισθάνεται ελεύθερος να εκφραστεί με το ντύσιμό του, χωρίς να φοβάται την κριτική ή μία πιθανή παρενόχληση από το αντίθετο φύλο;
Featured image: unsplash.com/@drew_hays
