ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΜΑΣ ΓΡΑΦΟΥΝ

Η κυστική ίνωση αποτελεί ένα υπαρκτό πρόβλημα. Είναι μια κληρονομική νόσος η οποία οφείλεται στη μετάλλαξη ενός γονιδίου στο έβδομο χρωμόσωμα. Η πιο κοινή ανωμαλία ονομάζεται ΔF508, όμως έχουν ανακαλυφθεί και άλλες περίπου 2000 μεταλλάξεις. Ανάλογα με το είδος της μετάλλαξης τροποποιείται και η συμπτωματολογία, από πιο ελαφριές μορφές μέχρι σε δυστυχώς μη βιώσιμες. Τι πραγματικά συμβαίνει όμως? Το συγκεκριμένο αυτό γονίδιο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης (CTFR – Cystic Fibrosis Transmembrane Regulator), η οποία ελέγχει τη μεταφορά χρήσιμων ιόντων από τις μεμβράνες του επιθηλίου ζωτικών για τον οργανισμό οργάνων, όπως πάγκρεας, έντερο, πνεύμονες κ.α.. Το αποτέλεσμα της μη παραγωγής αυτής της πρωτεΐνης είναι η δυσλειτουργία των ανωτέρω οργάνων. Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στο άτομο που πάσχει από κυστική ίνωση είναι συνήθως στο πεπτικό, στο αναπαραγωγικό αλλά και στο αναπνευστικό σύστημα. Αλμυρός ιδρώτας, παγκρεατική ανεπάρκεια, αναπνευστική δυσχέρεια που οδηγεί και στο θάνατο είναι τα κυριότερα χαρακτηριστικά.

Πώς κληρονομείται η νόσος;
Η νόσος αυτή κληρονομείται με υπολειπόμενο αυτοσωμικό χαρακτήρα (όπως και η μεσογειακή αναιμία). Τι σημαίνει αυτό; Ότι για να γεννηθεί ένα παιδί και να πάσχει θα πρέπει να φέρει δύο υπολειπόμενα γονίδια, δηλαδή και οι δύο γονείς του πρέπει να είναι φορείς (υγιή άτομα) της νόσου. Αν λοιπόν και οι δύο γονείς του είναι φορείς έχει 25% να γεννηθεί με τη νόσο, 50% να γεννηθεί και να είναι φορέας και 25% απόλυτα υγιές. Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Κυστικής Ίνωσης, το 4-5% του γενικού πληθυσμού στην Ελλάδα, δηλαδή 1 στα 20-25 άτομα θεωρείται ότι είναι φορέας του παθολογικού γονιδίου (περίπου 500000 Έλληνες είναι φορείς). Ή αλλιώς περίπου 1 στα 900 ζευγάρια είναι και οι δύο φορείς των μεταλλάξεων της νόσου.

Σκοπός λοιπόν του μαιευτήρα-γυναικολόγου είναι πρώτα από όλα να ενημερώσει το ζευγάρι για την κυστική ίνωση και την ύπαρξη της. Στην χώρα μας δυστυχώς δεν υπάρχει η δέουσα ενημέρωση και πληροφορία από την κοινωνία και τους αρμόδιους θεσμούς. Επιπλέον μπορεί να συμβουλεύσει το ζευγάρι για τη δυνατότητα του προγεννητικού ελέγχου. Πολλά εργαστήρια στη χώρα μας είναι σε θέση να ελέγχουν τις μεταλλάξεις αυτές και σε διάφορα ποσοστά. Ο έλεγχος γίνεται με μοριακή διάγνωση και φθάνει να πραγματοποιηθεί σε ένα από τους δύο γονείς. Σε περίπτωση που είναι φορέας τότε θα πρέπει να ελέγχει και ο άλλος γονέας. Ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει είτε πριν ή νωρίς στην κύηση (μέχρι την 11η εβδομάδα). Επιπλέον άλλος ένας τρόπος πρόληψης για τα ζευγάρια που ακολουθούν το δρόμο της εξωσωματικής αναπαραγωγής είναι η προεμφυτευτική διάγνωση, ο έλεγχος δηλαδή του εμβρύου πριν τη μεταφορά του για εμφύτευση.

Συμπερασματικά λοιπόν θα πρότεινα σε όλα τα νέα ζευγάρια να ενημερωθούν από τον γυναικολόγο τους για την κυστική ίνωση, τόσο για την ίδια τη νόσο όσο και για τη δυνατότητα πρόληψης της.

Παπανικολάου Αθανάσιος MD, MSc
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
T: 213 03747762
W: www.doctorpapanikolaou.gr

Ψάχνετε τρόπους για να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή και να μειώσετε τις πιθανότητες να εμφανίσετε στο μέλλον νόσο Αλτσχάιμερ; Ακολουθούν 70 διαφορετικές προτάσεις για να επιλέξετε εκείνες  που ταιριάζουν στα ενδιαφέροντα και στον τρόπο ζωής σας!

 Διανοητική άσκηση
1. Μάθετε μία ξένη γλώσσα.
2. Ξεκινήστε μαθήματα μουσικής.
3.  Λύστε σταυρόλεξα ή  sudoku.
4. Παίξτε σκάκι και άλλα επιτραπέζια παιχνίδια (Scrabble, Master Mind, Jenga, Domino κλπ).
5. Διαβάστε (εφημερίδα, λογοτεχνικά βιβλία, άρθρα στο διαδίκτυο), γίνετε μέλη σε μία online λέσχη ανάγνωσης, γραφτείτε στη δημοτική βιβλιοθήκη.
6. Φτιάξτε παζλς ή παίξτε tangram.
7. Μάθετε πλέξιμο ή κέντημα.
8. Τελειοποιήστε τις γνώσεις σας στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
9. Ενταχθείτε σε ένα τμήμα εκμάθησης μπριτζ.
10. Μυηθείτε στην τέχνη του origami.
11. Θυμηθείτε πώς είναι να γράφει κανείς με μολύβι και χαρτί.
12. Οργανώστε μία επίσκεψη σε ένα μουσείο.
13. Μάθετε να φροντίζετε τα φυτά σας σαν επαγγελματίες.
14. Ζωγραφίστε. Πειραματιστείτε με διαφορετικά υλικά κάθε φορά.
15. Ξεκινήστε μία συλλογή (γραμματοσήμων, κοχυλιών, νομισμάτων κλπ)
16. Γίνετε εθελοντής σε μία δράση που σας ενδιαφέρει.
17. Μία έξοδος για κινηματογράφο ή θέατρο δεν είναι ποτέ κακή ιδέα.
18. Σας αρέσει το ταϋλανδέζικο, το κινέζικο ή το ινδικό φαγητό; Πάρτε ένα βιβλίο μαγειρικής και ξεκινήστε τις δοκιμές.
19. Επισκεφθείτε καινούρια μέρη, κοντινά ή μακρινά.
20. Μεταδώστε τις γνώσεις σας στα νεότερα μέλη της οικογένειας.
21. Ανακαλύψτε τη χαρά του να φτιάχνετε μόνοι σας πράγματα: δώστε ξανά ζωή σε ένα παλιό έπιπλο, φτιάξτε χάρτινα στολίδια για το χριστουγεννιάτικο δέντρο.
22. Χρωματίστε – στα βιβλιοπωλεία θα βρείτε βιβλία με πολύπλοκα σχέδια για ενήλικες.

Σωματική άσκηση – Υγεία

42. Αποφύγετε τη χρήση του ανελκυστήρα – προτιμήστε τα σκαλιά.
43. Θυμηθείτε: τα συμπληρώματα διατροφής δεν υποκαθιστούν ένα σωστό και ισορροπημένο διαιτολόγιο.Καθημερινές συνήθειες 

44. Ασχοληθείτε με ένα πράγμα κάθε φορά.

45. Χρησιμοποιήστε ατζέντα / σημειωματάριο για να φτιάξετε το πρόγραμμα της ημέρας.

46. Βρείτε τα πράγματα που σας κάνουν χαρούμενους και αφιερώστε τους περισσότερο χρόνο.

47. Κλείστε την τηλεόραση. Ή ακόμα καλύτερα, βάλτε τη στην αποθήκη.

48. Κοιμηθείτε τουλάχιστον 7 με 9 ώρες κάθε βράδυ.

49. Απομακρυνθείτε από κάθε είδους οθόνες για λίγα λεπτά κάθε μέρα.

50. Φορέστε πάντα τη ζώνη ασφαλείας όταν κυκλοφορείτε με το αυτοκίνητο και το κράνος σας όταν χρησιμοποιείτε ποδήλατο ή μηχανή.

51. Σπάστε τη ρουτίνα της καθημερινότητας: υποκύψτε σε “αθώες” παρορμήσεις και ιδέες της στιγμής.

52. Διαβάστε λιγότερο, αλλά με μεγαλύτερη συγκέντρωση και σε βάθος.

53. Υιοθετήστε ένα κατοικίδιο ζώο.

54. Μην φορτώνετε το πρόγραμμά σας να περισσότερα πράγματα απ’ όσα μπορείτε να κάνετε.

55. Το ποτήρι είναι πάντα μισογεμάτο. Μην αφήνετε τον εγκέφαλό σας να σας πείσει για το αντίθετο.

56. Πείτε “ναι” σε προτάσεις για εξόδους.

57. Απαγορέψτε τα κινητά τηλέφωνα στην κρεβατοκάμαρά σας.

58. Ακούστε μουσική: στο σπίτι, στο δρόμο για τη δουλειά, στο γραφείο.

59. Μάθετε κάτι καινούριο κάθε μέρα: βρείτε το νόημα μίας καινούριας λέξης, αναζητήστε πληροφορίες στο διαδίκτυο για ένα θέμα που σας ενδιαφέρει, παρακολουθήστε μία από τις ομιλίες του  TED.

60. Γελάστε!

61. Γίνετε τουρίστας στην πόλη σας.

62. Αν η δουλειά σας το επιτρέπει, το μεσημέρι κοιμηθείτε για 20-30 λεπτά.

63. Επιλέξτε ένα πράγμα που νιώθετε πολυ μεγάλος/η για να το κάνετε και κάντε το σήμερα!

64. Κάντε διαλογισμό.

65. Αφιερώστε καθημερινά λίγο από το χρόνο σας σε αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειας και φίλους.

66. Επικεντρωθείτε στο εδώ και τώρα.

67. Μην ξοδεύετε 1 ώρα για κάτι που χρειάζεται 10 λεπτά για να ολοκληρωθεί – και το αντίστροφο.

68. Απολαύστε τις μικρές χαρές της ζωής.

69. Κρατήστε ημερολόγιο ή καταγράψτε τις σκέψεις και τις εμπειρίες σας σε ένα δικό σας blog.

70. Βάλτε στόχους και σχεδιάστε ένα ένα τα βήματα που θα χρειαστούν για την υλοποίησή τους.

Όλγα Λυμπεροπούλου
Γνωστική νευροψυχολόγος, MSc ([email protected])
www.trainyourbrain.gr

Για τη διερεύνηση της υπογονιμότητας το σωστό είναι το ζευγάρι να απευθυνθεί από κοινού στον γυναικολόγο, καθώς απαιτείται έλεγχος τόσο της γυναίκας όσο και του άνδρα. Ο έλεγχος αφορά και τους δύο αφού τα ποσοστά της αιτιολογίας της υπογονιμότητας είναι μοιρασμένα, περίπου 40% γυναικείοι λόγοι, 40% ανδρικοί και ένα 20% ανήκει στο συγκεκριμένο ζευγάρι και σε αγνώστου αιτιολογίας. Είναι αποδεδειγμένο ότι καθοριστικό παράγοντα της γυναικείας υπογονιμότητας διαδραματίζει η ηλικία της γυναίκας.

Η ηλικία είναι σημαντική τόσο για την επίτευξη της σύλληψης, όσο και για την εμφάνιση χρωμοσωμικών ανωμαλιών, αλλά και για την έκβαση της κύησης (εμφάνιση υπέρτασης, εκλαμψίας, σακχαρώδη διαβήτη) ώστε η γυναίκα να φέρει στο σπίτι ένα υγιές μωρό. Τα ποσοστά λοιπόν των γόνιμων γυναικών μειώνονται αισθητά με την πάροδο των χρόνων με οριακό σημείο την ηλικία των 35 ετών, κατά το οποίο το ποσοστό αυτό φθάνει περίπου το 20% και στην ηλικία των 40 το 10%.
Αυτή η σημαντική πτώση οφείλεται κυρίως στη μείωση του αριθμού της ωοθηκικής επάρκειας, δηλαδή στον αριθμό των ωοθυλακίων.

Αυτό που ίσως δε γνωρίζετε είναι ότι κάθε γυναίκα γεννιέται με ένα συγκεκριμένο αριθμό ωοθυλακίων τα οποία με την πάροδο των χρόνων μειώνονται λόγω της προγραμματισμένης από τον οργανισμό ωοθυλακικής ατρησίας (κυτταρικό θάνατο), σε αντίθεση με τον ανδρά στον οποίο κάθε περίπου 90 ημέρες δημιουργούνται νέα σπερματοκύτταρα με τη διαδικασία της σπερματογένεσης.

Εκτός όμως από τον αριθμό των ωοθυλακίων που μειώνεται με την πάροδο του χρόνου φαίνεται πως και η ποιότητα των ωαρίων είναι χειρότερη σε γυναίκες προχωρημένης ηλικίας, με αποτέλεσμα να καθιστούν τη σύλληψη δυσκολότερη. Έχει τεκμηριωθεί πως στις γυναίκες αυτές μειώνεται η μεταβολική ικανότητα των ωαρίων με αποτέλεσμα την πτώση της ενεργειακής τους ικανότητας. Ακόμα και σε περίπτωση όμως επιτυχίας σύλληψης υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εμφανιστούν χρωμοσωμικές ανωμαλίες αλλά και αποβολές. Οι αυτόματες αποβολές είναι και αυτές αυξημένες σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και αυτό εξηγείται καθώς είναι προφανές πως το ιστορικό, τόσο το ατομικό αλλά και το γυναικολογικό (λοιμώξεις, πολύποδες, ινομυώματα, κτλ.) θα είναι βεβαρημένο.

Επομένως σημαντικό βήμα για την αξιολόγηση της γονιμότητας της γυναίκας αποτελεί η εκτίμηση των αποθεμάτων ωοθυλακίων στις ωοθήκες. Η εκτίμηση αυτή αποκτά προγωστική αξία σε γυναίκες άνω των 35 ετών, με ιστορικό πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας, χειρουργικών επεμβάσεων (ωοθηκεκτομή), λήψη χημειο- ή ακτινοθεραπειών και σε γυναίκες οι οποίες πρόκειται να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση.

Για την εκτίμηση αυτή μπορεί να μετρηθεί η θυλακιοτρόπος ορμόνη (FSH) κατά τη 2-3 ημέρα του κύκλου, υψηλές τιμές υποδηλώνουν πτωχή ωοθηκική ανταπόκριση, η αντιμυλλεριανή ορμόνη (AMH) οποιαδήποτε μέρα του κύκλου, χαμηλές τιμές συσχετίζονται με πτωχή ωοθηκική απάντηση, και τέλος η εκτίμηση της ωοθηκικής λειτουργίας μπορεί να γίνει με υπερηχογραφικό έλεγχο, καταγράφοντας δηλαδή τον αριθμό των ορατών ωοθυλακίων. Καταλήγοντας γίνεται σαφές ο λόγος για τον οποίο στις μέρες μας όλο και περισσότερες γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικά ηλικίας στρέφονται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Παπανικολάου Αθανάσιος MD, MSc
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
T: 213 03747762
W: www.doctorpapanikolaou.gr

Πολλές γυναίκες διερωτώνται ποιες είναι οι γόνιμες τους ημέρες κατά τη διάρκεια του κύκλου τους. Αυτό το ερώτημα τίθεται είτε γιατί επιδιώκουν τη σύλληψη με το σύντροφό τους, είτε γιατί προσπαθούν να την αποφύγουν. Πρέπει να γίνει σαφές ότι αποτελεί εσφαλμένο τρόπο σκέψης πως έχοντας ερωτικές επαφές εκτός των γόνιμων ημερών αποφεύγεται και η σύλληψη.
Η ελεύθερη συνεύρεση σε μη γόνιμες ημέρες δεν αποτελεί αντισύλληψη. Μπορεί οι πιθανότητες σύλληψης να είναι μειωμένες, παρόλα αυτά είναι υπαρκτές. Για τις γυναίκες που προσπαθούν να μείνουν έγκυες, το να γνωρίζουν τις ημέρες της γονιμότητας τους μπορεί να αποτελέσει βοηθητικό παράγοντα. Γνωρίζοντας τις ημέρες αυτές και επιδιώκοντας ελεύθερες επαφές εκείνο το χρονικό διάστημα αυξάνει το ποσοστό επιτυχίας’.

Πώς υπολογίζονται όμως οι μέρες αυτές;
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τον σωστό εντοπισμό τους. Πρώτα απ’ όλα κάθε γυναίκα θα πρέπει να ξέρει να μετράει τον κύκλο της. Πρώτη μέρα του κύκλου θεωρείται η πρώτη μέρα που θα δει αίμα κατά την έμμηνο ρύση και τελυταία, η ημέρα πριν από την επόμενη περίοδο. Οι γόνιμες μέρες λοιπόν λόγω των ορμονικών μετραβολών τοποθετούνται περίπου στη μέση κάθε κύκλου, λίγο πριν την ωορρηξία. Έτσι για μια γυναίκα με κύκλο 28 ημερών, οι πιο γόνιμες της μέρες θεωρούνται από τη 12η μέχρι τη 15η. Επειδή ο κύκλος χωρίζεται σε δύο φάσεις και η δεύτερη φάση είναι πάντα σταθερή και διαρκεί 14 περίπου ημέρες, άμα η γυναίκα γνωρίζει πόσο διαρκεί ο κύκλος και αυτός είναι σταθερός, μπορεί να υπολογίσει εύκολα τις γόνιμες μέρες της αφαιρώντας 14 μέρες από τη διάρκεια του κύκλου της. Για παράδειγμα άμα γνωρίζει ότι ο κύκλος της διαρκεί 32 ημέρες και είναι σταθερός, η ωορρηξία της έλαβε μέρος την 32-14=18, και οι πιο γόνιμες μέρες της είναι οι 3-4 ημέρες προ την ωορρηξία της, δηλαδή από τη 15η-18η.

Εκτός από τον ημερολογιακό αυτόν τρόπο υπάρχουν και άλλοι. Ένας από αυτούς είναι η μέτρηση της βασικής θερμοκρασίας του σώματος, καθώς λίγες μέρες προ της ωορρηξίας, η θερμοκρασία του σώματος της γυναίκας αυξάνεται έστω και για λίγα δέκατα. Άλλος ένας τρόπος υπολογισμού των γόνιμων ημερών που κυκλοφορεί τα τελευταία χρόνια και μπορεί η γυναίκα να το βρει εύκολα στα φαρμακεία είναι το kit υπολογισμoύ της LH ορμόνης, καθώς η ορμόνη αυτή κάνει τη αιχμή της με βάση τη φυσιολογία του κύκλου πριν την ωορρηξία. Τέλος ο υπερηχογραφικός έλεγχος, από γυναικολόγο,των διαστάσεων των ωοθυλακίων αποτελεί άλλον έναν αξιόπιστο τρόπο. Με αυτούς λοιπόν τους τρόπους κάθε γυναίκα είναι σε θέση να υπολογίσει τις πιο γόνιμες της ημέρες ώστε να έρθει πιο κοντά σε αυτό που επιθυμεί.

Παπανικολάου Αθανάσιος MD, MSc
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
T: 213 03747762
W: www.doctorpapanikolaou.gr

από τη Φανή Βαγγελάτου–Λογοθεραπεύτρια*

Κάποια παιδάκια μπορεί να περάσουν πολύ εύκολα από την πάνα στην τουαλέτα, στην κατάλληλη ηλικία, ενώ για κάποια άλλα παιδιά αυτή είναι μια δύσκολη διαδικασία, η οποία ταλαιπωρεί και αγχώνει πολύ τους γονείς. Ιδιαίτερη δυσκολία συχνά αναφέρουν και οι γονείς των παιδιών με ειδικές ανάγκες, όμως η «κατάκτηση της τουαλέτας» είναι ένα πολύ σημαντικό αναπτυξιακό στάδιο για όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από τη δυσκολία που μπορεί να αντιμετωπίζουν. Αποτελεί δε ένα βήμα προς την ανεξαρτησία και δίνει στα παιδιά αυτοπεποίθηση, ειδικά όταν ετοιμάζονται να ενταχθούν στο σχολείο ή τον παιδικό σταθμό.
Τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης είναι συνήθως έτοιμα να περάσουν από την πάνα στην τουαλέτα μεταξύ δύο και τριών ετών. Ωστόσο, κάθε παιδί είναι διαφορετικό και μόνο εσείς οι γονείς και το ίδιο το παιδί μπορείτε να καθορίσετε το σωστό χρόνο.
Για να ξεκινήσουμε να εκπαιδεύουμε το παιδί, πρέπει πρώτα να αποφασίσουμε αν είναι έτοιμο. Υπάρχουν κάποια βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε πρωτού βάλουμε ένα παιδάκι σε αυτή τη διαδικασία:
• Να έχει εξεταστεί ιατρικά προκειμένου να έχει διαπιστωθεί τυχόν διαταραχή στην κύστη ή στο έντερό του. Πρέπει το παιδί να είναι οπωσδήποτε υγειές πριν ξεκινήσουμε την εκπαίδευση.

• Η παρατήρηση είναι πολύ σημαντική. Πρέπει να αναφέρουμε στο γιατρό τυχόν αλλαγές στα ούρα του παιδιού (σύσταση, οσμή, κλπ), καθυστερημένη έναρξη ούρησης, πόνο ή σφίξιμο κατά τη διάρκεια, κλπ.

• Όταν το δέρμα καλύπτεται από πάνα για μεγάλο διάστημα, μπορεί να κοκκινίσει, να ερεθιστεί και να πονάει. Αυτό μπορεί να κάνει το παιδί να κρατάει τα ούρα του για να μην ερεθιστεί περισσότερο και πονέσει. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τους ερεθισμούς και με την καθαριότητα της πάνας. Τα παιδιά μπορεί να «κρατιούνται» σε περιπτώσεις λερωμένης πάνας και μεγάλων ερεθισμών.

• Αν το παιδί τρομοκρατείται στην ιδέα της κένωσης έξω από την πάνα, τότε αυτό είναι σημάδι πως δεν είναι έτοιμο να ξεκινήσει την εκπαίδευση. Πολλές φορές, όταν τα παιδιά πιέζονται να εκπαιδευτούν στην τουαλέτα, δημιουργείται το αντίθετο αποτέλεσμα, η δυσκοιλιότητα. Επίσης, το παιδί μπορεί να νιώθει πόνο εξαιτίας πολύ σκληρών κοπράνων και γι’ αυτό το λόγο να μη θέλει να προσπαθήσει.

Όπως είναι φυσικό, έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, με την ιδέα του πόνου και του φόβου να κυριαρχούν και να εμποδίζουν το παιδί. Κάποιες φορές, η αλλαγή της διατροφής μπορεί να βοηθήσει. Ρωτήστε το γιατρό σας ποιες τροφές και φρούτα μπορούν να βοηθήσουν να μαλακώσουν τα κόπρανα του παιδιού σας.
Εφόσον έχουν γίνει οι απαραίτητες εξετάσεις και έχουμε αποκλείσει παθολογικές δυσκολίες, τότε υπάρχουν κάποια αναπτυξιακά σημάδια που μπορούν να μας βοηθήσουν να αναγνωρίσουμε πότε το παιδί θα είναι έτοιμο:

• Κινητικά: Να στηρίζει το κεφάλι του, να μπορεί να καθίσει χωρίς να χάνει την ισορροπία του, να μπορεί να περπατήσει χωρίς βοήθεια, να συμμετέχει/βοηθάει στο να βάλει και να βγάλει τα ρούχα του.

• Γνωστικά: Να μπορεί να αναζητάει και να ψάχνει αγαπημένα αντικείμενα (παιχνίδια), να μιμείται τους γονείς αλλά και άλλους, να μπορεί να παίξει συμβολικό παιχνίδι, να μπορεί να καθίσει απασχολημένο ήσυχα για πέντε λεπτά.

• Γλωσσικά: Να μπορεί να κατανοήσει απλές εντολές και συχνές φράσεις (π.χ. πού είναι η μανούλα;, κλπ), να μπορεί να επικοινωνήσει βασικές του ανάγκες με λέξεις, χειρονομίες ή άλλον τρόπο, να έχει ένα όνομα (που να λέει ή ν’ αντιλαμβάνεται) για τα τσίσα και τα κακά, να μπορεί να πει/δείξει αν το βρακάκι του είναι βρεγμένο ή στεγνό.

• Ειδικά: Να μπορεί να μείνει στεγνό για τουλάχιστον μία ώρα, να γνωρίζει τη χρήση της τουαλέτας ή του γιογιό, να καταλαβαίνει πότε είναι βρεγμένο ή λερωμένο, τα κόπρανά του να είναι σχηματισμένα και στέρεα.
Μη ξεχνάτε πως όσο καλύτερη είναι η παρατήρηση, τόσο πιο έγκυρα θα είναι τα συμπεράσματά σας για το αν το παιδί σας είναι έτοιμο ή όχι. Αφιερώστε χρόνο σε αυτό και καταγράψτε για κάποιο διάστημα τις παρατηρήσεις, προκειμένου να σιγουρευτείτε.
Στο επόμενο άρθρο, θα σας συμβουλέψουμε για το πώς μπορείτε να βοηθήσετε για τη γρήγορη εκπαίδευσή του.

*Η Φανή Βαγγελάτου είναι Λογοθεραπεύτρια-Ειδ. Παιδαγωγός M.A. Περισσότερες πληροφορίες στο:
www.planitis.eu

Αν φέτος το καλοκαίρι θέλετε να αποφορτίσετε τον εγκέφαλό σας από το καθημερινό στρες, να τονώσετε τις λειτουργίες του και να βελτιώσετε την παραγωγικότητά σας, υπάρχει μόνο ένας τρόπος: επιτρέψτε του να κάνει και αυτός διακοπές”.

από τον Λάζαρο Καρανάσιο- Κτηνίατρο

Ήρθε λοιπόν η στιγμή να οργανώσουμε το ταξίδι μας που έχουμε σκεφτεί να κάνουμε εδώ και καιρό … Αλλά με το κατοικίδιο μας τι κάνουμε;

Πρέπει να τα βάλουμε όλα κάτω και να τα ζυγιάσουμε. Είναι το πρώτο ταξίδι του μικρού μας φίλου; Θα ταξιδέψουμε με αυτοκίνητο; Θα το πάρουμε μαζί ή θα το φιλοξενήσει κάποιο Pet Hotel;

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε αν το κατοικίδιο μας δεν έχει ξαναπάει ταξίδι, είναι να το πάμε μία μεγάλη βόλτα, απ’ όσο έχει συνηθίσει, με το αυτοκίνητο. Έτσι θα καταλάβουμε αν του αρέσει ή αν αρρωσταίνει.

Οι μικροί μας φίλοι είτε είναι σκύλοι, είτε είναι γάτες θα πρέπει να έχουν τα δικά τους μεταφορικά μέσα ώστε να είναι προστατευμένα. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να είναι ελεύθερα μέσα στο όχημα. Μπορείτε επίσης αν έχετε μεγάλο αυτοκίνητο να τα τοποθετήσετε στο πίσω μέρος του μέσα σε μεταλλικά κλουβιά. Αν το σκυλάκι σας είναι μεγάλο σε μέγεθος τότε θα πρέπει να τον δέσετε με ζώνη ασφαλείας ειδική για ζώα, όπως κάνετε και εσείς, και ποτέ στα μπροστινά καθίσματα γιατί σε περίπτωση ατυχήματος οι αερόσακοι θα το χτυπήσουν.

Όταν το ταξίδι σας είναι πολλές ώρες θα πρέπει να κάνετε ενδιάμεσες στάσεις, να το βγάζετε για να ξεπιάνεται, να κάνει την ανάγκη του, να πιεί νερό. Αυτό πρέπει να γίνεται κάθε δύο ώρες. Και προσοχή πάντα να το έχετε δεμένο με το λουρί του.

Κατά την διάρκεια του ταξιδιού, ανάλογα με τι εποχή είναι, θα πρέπει να έχετε και αναλόγως το κλιματιστικό. Τα ζωάκια μπορεί εύκολα να πάθουν θερμοπληξία, γι αυτό μην τα αφήνετε μόνα τους μέσα στο αυτοκίνητο ούτε και για λίγο.

Μαζί σας φυσικά θα πρέπει να έχετε ένα βαλιτσάκι με τα φάρμακα που ίσως χρειαστούν σε περίπτωση ανάγκης. Κάποια από αυτά θα πρέπει να είναι γάζες και αντισηπτικά.

Η αλήθεια είναι ότι τα ξενοδοχεία στην Ελλάδα δεν είναι και τόσο <<φιλικά>> με τα κατοικίδια, όμως υπάρχουν και εξαιρέσεις, κάποια από αυτά θα βρείτε στο site www.petfriendlyholidays.com.

Σημαντικό είναι το ζωάκι σας να έχει Πιστοποιητικό Ηλεκτρονικής Ταυτοποίησης (Τσίπ), και στο κολάρο του σε ταμπελίτσα το όνομα του και τα στοιχεία σας οπότε σε περίπτωση που χαθεί να μπορέσουν να σας βρουν.

Μην ξεχάσετε μαζί σας να έχετε ότι το κάνει ευτυχισμένο, αυτό ίσως να είναι κάποιο παιχνίδι ή κάποιο κρεβατάκι ώστε στο νέο μέρος που θα πάτε να του έχετε πράγματα που να το κάνουν να νοιώθει οικεία. Φυσικά αυτό που δεν θα ξεχάσετε είναι τη  τροφή του και τα πιατάκια φαγητού-νερού.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Καλό θα είναι το νέο μέρος που θα πάτε να μην του βάλετε νερό από τη βρύση, αλλά εμφιαλωμένο, ώστε να αποφύγετε τυχόν εντερικές διαταραχές.

Αν όμως, αποφασίσετε να μην σας ακολουθήσει ο μικρός σας φίλος και δεν έχετε κάποιον της εμπιστοσύνης σας για να το αφήσετε μαζί του, μια λύση είναι οι Πανσιόν Ζώων. Μπορείτε να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας, αυτός θα έχει να σας προτείνει κάποια αξιόπιστα ξενοδοχεία. Κάντε έρευνα αγοράς, επισκεφτείτε διάφορα και επιλέξτε αυτό που θεωρείτε καλύτερο ή ρωτήστε γνωστούς σας με κατοικίδια να σας πουν πού αφήνουν τα ζωάκια τους όταν φεύγουν διακοπές.

Όποια τελικά κι αν είναι η επιλογής σας φροντίστε το κατοικίδιο σας να νοιώθει άνετα και να είναι χαρούμενο.

ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ!!!

Λάζαρος Καρανάσιος