ΦΙΛΟΙ

Ένα συνεχές ζήτημα που απασχολεί όσους κοινωνικούς επιστήμονες ασχολούνται με τα ζητήματα των σχέσεων μεταξύ των δύο φύλων είναι αν υπάρχει αγνή φιλία μεταξύ ανδρών και γυναικών. Χωρίς να εμπλέκεται το σεξ ενεργά;

Μία σχετική ταινία ορόσημο είναι αυτή του 1989 “Όταν ο Χάρρυ γνώρισε τη Σάλλυ” που περνά συγκεκριμένες ιδέες σχετικά με την φιλική σχέση μεταξύ ανδρών και γυναικών. Το ίδιο ερώτημα μέχρι πριν από λίγα χρόνια θα έβρισκε μία εύκολη αρνητική απάντηση. Πολλοί θεωρούν πως ένας άνδρας και μία γυναίκα δεν μπορούν να βρίσκονται πολύ κοντά χωρίς να υποβόσκει το σεξουαλικό στοιχείο. Άλλωστε ο δυτικός κυνισμός προωθούσε την ιδέα ότι ακόμη και ένα δείπνο δεν μπορεί να προσφερθεί έτσι ανιδιοτελώς … Χωρίς να εμπλέκεται το χρήμα, το αίμα ή το σεξ.

Βέβαια τα πράγματα σήμερα είναι πιο πολύπλοκα. Τα δύο φύλα μοιάζουν να έχουν γεφυρώσει σε σημαντικό βαθμό τις χαώδεις διαφορές που κάποτε τους χώριζαν. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που αποδεικνύουν ότι όταν και οι δύο είναι ετεροφυλόφιλοι μπορούν να είναι φίλοι και μόνο φίλοι.

Όπως και σε όλα τα υπόλοιπα κοινωνικά φαινόμενα καλό είναι να αποφεύγονται οι γενικεύσεις και οι ταμπέλες. Ίσως το γεγονός ότι η έρευνα μέσα από τις συνεντεύξεις και την κατάθεση της προσωπικής εμπειρίας είναι περιορισμένη… Κι οδηγεί πιο άνετα σε αποτελέσματα που τσουβαλιάζουν δεκάδες είδη ανθρωπίνων σχέσεων μεταξύ των δύο φύλων.

Διαφορετική φιλία μεταξύ του ίδιου φύλου και διαφορετικού

Η άποψή μου είναι πως ναι κατά περίπτωση μπορεί να υπάρξει φιλία μεταξύ των δύο φύλων. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να εξομοιώσουμε την φιλία μας με ένα άτομο του αντίθετου φύλου με αυτήν που έχουμε με ένα άτομο του ίδιου φύλου με το δικό μας. Η σχετική βιβλιογραφία τονίζει πως οι άνδρες τείνουν να δείχνουν στις γυναίκες φίλες τη ρομαντική και ευαίσθητη πλευρά τους. Όμως πολλές φορές την καλύπτουν επιμελώς όταν κανονίζουν βραδιές ή εκδρομές γεμάτες τεστοστερόνη. Αντίστοιχα, οι γυναίκες φαίνεται πως είναι πιο πρόθυμες να συζητήσουν με τους άνδρες φίλους τους τις δικές τους καταπιεσμένες πλευρές του εαυτού τους… Που συνήθως σχετίζονται με ζητήματα σεξουαλικότητας.

Το σίγουρο είναι πως η ύπαρξη μιας φιλίας μεταξύ ενός άνδρα και μίας γυναίκας δεν αποτελεί αυτόματα ένδειξη μείωσης της ταυτότητας του αρσενικού κυνηγού που δεν αφήνει τίποτα όρθιο στο πέρασμά του. Αντίστοιχα για τη γυναίκα δεν σημαίνει ακύρωση της θηλυκότητάς της. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και κάθε φιλία είναι μοναδική με τους δικούς της κανόνες, τα δικά της όρια και τις δικές της συνήθειες!

Κείμενο: Στέλλα Καράπα – Ψυχολόγος

Featured image: unsplash.com/@louishansel

Όλοι έχουμε υπάρξει σε αντίστοιχη κατάσταση. Νιώθουμε κάπως ανυπόμονοι, ανήσυχοι ή απλά μπερδεμένοι σχετικά με την σχέση μας με κάποιο φίλο. Δεν είμαστε σίγουροι, αλλά συχνά πυκνά, δέχεστε μηνύματα πως η φιλία σας έχει γίνει ανθυγιεινή, ακόμα και τοξική και ίσως χρειάζεται να επανεξετάσετε την σχέση σας, ως ουδέτεροι. Και κάπου εκεί συνειδητοποιείτε πως ο ανταγωνισμός ήταν λίγο μεγαλύτερος. Πως ίσως υπήρχαν και σημάδια ζήλειας. Πιάσατε τον εαυτό σας, να μην θέλει να μοιραστεί τα επιτεύγματά του, μόνο και μόνο για να μην νιώσει ανεπαρκής, όσον αφορά τα δικά του, ο απέναντι. Καλώς ήρθατε στον κόσμο των τοξινών. Παρακάτω λοιπόν, θα δούμε μερικά σημάδια που θα σας δείξουν τι είδους σχέσεις πραγματικά έχετε.

#1 Είναι αυτονόητο πως δεν γίνεται όλες οι συναντήσεις με τους φίλους μας, να οδηγούν σε ξέφρενα πάρτυ. Γιατί είμαστε άνθρωποι. Γιατί έχουμε προβλήματα. Και γιατί δεν βρισκόμαστε πάντα στην καλύτερη διάθεση.  Αλλά αν νιώθετε σε σταθερή βάση, την διάθεσή σας βαριά μετά από κάθε συνάντηση μαζί τους, αυτό είναι πιθανώς ένα σημάδι ότι δεν είναι αρκετά υποστηρικτικοί. Άλλο το να λες την ειλικρινή σου άποψη και να μην χρυσώνεις το χάπι, και άλλο το να μην προσπαθείς να τον βοηθήσεις ή ακόμα χειρότερα να του προσθέτεις έξτρα βάρος.

#2 Έχετε μήπως την αίσθηση ότι κάποιος φτιάχνει λίστα με όλα σας τα λάθη που έχετε κάνει μέχρι τώρα; Αυτό, μπορεί να έχει μόνο μια κατάληξη και αυτή είναι η γενική αίσθηση ανησυχίας όποτε είστε γύρω από αυτούς. Οι φίλοι δεν είναι δίπλα μας, για να μας κρίνουν ούτε για να μας αλλάξουν. Μας δέχονται ακριβώς όπως είμαστε. Δίπλα τους πρέπει να είμαστε ο πραγματικός μας εαυτός, χωρίς να καταπιεζόμαστε.

#3  Το παρακάτω σημάδι, δεν αφορά μόνο τις φιλικές σχέσεις αλλά όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Υπάρχει ένας άγραφος νόμος, που λέει πως ο πρώτος που θα σου προτείνει να κάνετε κάτι μαζί μια δεδομένη ημέρα και ώρα, έχει προτεραιότητα. Ανεξάρτητα από τις προτάσεις που ενδέχεται να ακολουθήσουν από άλλους.  Αν κάποιος λοιπόν συμφωνεί να έρθει σπίτι σας να αράξετε, να πιείτε ένα κρασί και να πείτε τα νέα σας, τότε αυτό θα γίνει. Δεν έχει σημασία αν ύστερα σας προτείνει κάποιος άλλος να πάτε σε συναυλία ή στο θέατρο ή οπουδήποτε αλλού. Φυσικά τα πλάνα αλλάζουν και άνθρωποι είμαστε αλλά αν σας «φτύνει» επανειλημμένως γιατί του πρότειναν κάτι που θεωρεί καλύτερο από την παρέα μαζί σας, τότε δεν είστε στις προτεραιότητές του, συνεπώς τα συμπεράσματα δικά σας.

Αν είσαι από τις γυναίκες που πιστεύεις πως δεν μπορεί να υπάρξει άλλη αδελφή ψυχή πέρα από την εκλεκτή μοναδική σου παιδική φίλη ή μήπως είσαι από τις «άλλες» που ο κατάλογος είναι τόσο μακρύς που κι εσύ η ίδια χάνεις το μέτρημα; Αν πάλι οι κολλητοί σου φίλοι και φίλες είναι μόλις 2 μάλλον ανήκεις κι εσύ στο μέσο όρο καθώς σύμφωνα με Βρετανούς ερευνητές, οι περισσότεροι ενήλικες έχουν μόνο δύο στενούς φίλους.

Από επιστημονικής αποψης….

Μπορεί στην εικονική μας ζωή να διαθέτουμε εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες ιντερνετικούς φίλους, στην προσωπική μας ζωή όμως, όπως φαίνεται είμαστε αρκετά πιο εκλεκτικοί. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη μόνο δύο από τους πιο κοντινούς μας φίλους θεωρούνται αυτό που ονομάζουμε κολλητοί.

Ο Matthew Brashears, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Cornell, ζήτησε από 2.000 ενηλίκους να κατονομάσουν τα πρόσωπα με τα οποία είχαν συζητήσει για κάποιο σοβαρό προσωπικό τους ζήτημα τους τελευταίους έξι μήνες.
Όπως διαπιστώθηκε οι περισσότεροι είχαν εκμυστηρευτεί τα προσωπικά τους ζητήματα μόνο σε ένα άτομο αν και υπήρχαν και κάποιοι που κατονόμασαν πολλούς περισσότερους. Κατά μέσο όρο όμως, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας έχουμε περίπου 2 φίλους (2,03 για την ακρίβεια).
Συγκεκριμένα, ποσοστό 29% των ερωτηθέντων κατονόμασε περισσότερα από δύο άτομα στα οποία είχαν μιλήσει για σημαντικά ζητήματα, 18% είχαν εκμυστηρευτεί τα προβλήματα τους σε δύο φίλους ενώ περίπου οι μισοί, σε ποσοστό 48% είχαν μοιραστεί τους προβληματισμούς τους μόνο με ένα κολλητό.

Οι γυναίκες είναι πιο επιλεκτικές

Μάλιστα, σύμφωνα με τα ευρήματα οι γυναίκες, και ειδικά αυτές που έχουν υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης είναι οι περισσότερο επιλεκτικές, έχοντας μόνο μια ή δύο κολλητές τις οποίες μπορούν να εμπιστευτούν.

Παρά την παρουσία σε κοινωνικά δίκτυα όπως το facebook, το twitter και άλλους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται πως στην προσωπική τους ζωή, οι γυναίκες με υψηλό μορφωτικό επίπεδο είναι αρκετά πιο επιλεκτικές, απ΄όλες τις άλλες.

Ο καθένας έχει τη δική του θέση στη ζωή σου
Εν πρώτοις, το παραπάνω φαντάζει παράξενο, ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή του ίντερνετ και της κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι περισσότεροι περνούν αρκετές ώρες την ημέρα μπροστά από τον υπολογιστή, συνομιλώντας με φίλους και γνωστούς.

Ωστόσο, οι ερευνητές επισημαίνουν πως κάτι τέτοιο δεν είναι παράξενο και πως ο μικρός αριθμός κολλητών φίλων στη ζωή μιας γυναίκας δε σημαίνει αποξένωση ή έλλειψη κοινωνικότητας.

Οι εμπειρίες μας και οι δυσάρεστες καταστάσεις που βιώνουμε καθώς μεγαλώνουμε έχουν σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη αμυντικών μηχανισμών την κατηγοριοποίηση των φίλων και γνωστών αλλά και την κατάταξή τους σε βαθμίδες.

Είναι λοιπόν απόλυτα λογικό και φυσιολογικό να μην μπορείς να εμπιστευτείς τον καθένα, ειδικά αν έχεις βιώσει προδοσία φίλων και να εκμυστηρεύεσαι τα προσωπικά σου ζητήματα μόνο σε όσους πραγματικά εμπιστεύεσαι. Άλλωστε, άλλο γνωστοί, άλλο φίλοι κι άλλο κολλητοί. Δεν μπορούν να έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια αξία και τον ίδιο ρόλο στη ζωή σου.

Η περίοδος της εγκυμοσύνης είναι δύσκολη και περίεργη, από πολλές απόψεις …Ο τρόπος ζωής έχει αλλάξει, ο ελεύθερος χρόνος είναι περιορισμένος, οι αγωνίες σας για τον τοκετό και το μωρό είναι πολλές… Οι φίλες σας, αν δεν έχουν παιδιά, έχετε την αίσθηση ότι δε σας καταλαβαίνουν. Μήπως ήρθε η στιγμή να αποκτήσετε μια καινούρια κολλητή, που επειδή είναι στην ίδια φάση με εσάς θα σας καταλαβαίνει καλύτερα, σε αυτή την περίοδο;

Εκτός από την οικογένεια και τη δουλειά, βασικό σημείο αναφοράς και ισορροπίας στη ζωή μας είναι οι κολλητοί μας φίλοι. Η εμπιστοσύνη, η αλληλεγγύη, ο σεβασμός, η πλάκα, αλλά και οι κώδικες τιμής που οριοθετούν μια φιλία είναι τα απαραίτητα συστατικά, που θα την κάνουν να έχει διάρκεια. Και συνήθως, η χρονική διάρκεια μιας φιλίας με πολλές απαιτήσεις αλλά και πολλές ανταμοιβές, αποτελεί κριτήριο καλής κοινωνικής συμπεριφοράς. Όμως, οι εξετάσεις που αναγκάζεται να περάσει μια πολύχρονη φιλία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και μετά τον τοκετό είναι ιδιαίτερα αυστηρές. Πόσες αντέχουν μέχρι τέλους και πόσες πρέπει πραγματικά να αντέξουν;

Οι συνθήκες αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου
Μαζί με την “παλιά φίλη” σας -και αφήστε τους άντρες να επιμένουν ότι δεν υπάρχει γυναικεία φιλία- περάσατε λύπες και χαρές, μαζί ανακαλύψατε τις δυνατότητές σας, μαζί κάνατε τις μεγαλύτερες τρέλες και μαζί πήρατε τις σημαντικότερες αποφάσεις ζωής. Όμως τώρα η κολλητή σας συνεχίζει την «παλιά» σας ζωή, που εσείς αφήσατε για να κάνετε οικογένεια, ενώ εσείς έχετε μπει «στο τρυπάκι» του να διαβάζετε μετά μανίας βιβλία για την εγκυμοσύνη και το μωρό. Τι γίνεται, όταν δυο άνθρωποι δε μοιράζονται πια τα ίδια ενδιαφέροντα;

Στα πρώτα βήματα μιας γνωριμίας, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικές στις κινήσεις και στα λεγόμενά μας για να δούμε αν η υποψήφια φίλη αξίζει την εμπιστοσύνη μας. Και εννοείται, πως αν η νέα φίλη περάσει επιτυχώς όλα τα τεστ, τότε αποφασίζουμε να τη χρίσουμε κολλητή μας.
Μην πανικοβληθείτε αν η κολλητή σας από το γυμνάσιο, σας φαίνεται τώρα απόμακρη και ζορισμένη, επειδή εσείς περιμένετε παιδί και συζητάτε μόνο για θέματα εγκυμοσύνης και υγείας. Μην εκβιάζετε μια κατάσταση. Αν η φιλία έχει κλείσει τον κύκλο της φυσιολογικά, αποσυρθείτε αξιοπρεπώς κρατώντας καλά φυλαγμένες τις στιγμές της μαγικής ηλικίας, αντί να φθείρεστε σε μια σχέση χωρίς καμιά προοπτική. Μην ξεχνάτε ότι μπορεί κι εσείς στο παρελθόν να απομακρυνθήκατε από φίλες σας που έκαναν οικογένεια πριν από εσάς, γιατί σας «κούραζαν» οι συζητήσεις για «μαμ, κακά και νάνι»;
Αν είστε τυχερή και οι φίλες σας έχουν ή περιμένουν παιδιά, τότε θα έχετε μια μοναδική ευκαιρία να συνεχίσετε τις σχέσεις σας χωρίς διακοπές. Αν όμως στον περίγυρό σας καμία φίλη δεν ενδιαφέρεται για παιδικά εξανθήματα, κολικούς και για τη σπουδαιότητα του μητρικού γάλακτος, τότε, ίσως, ήρθε η ώρα να αναζητήσετε καινούριες παρέες…
Με ποια κριτήρια, όμως, επιλέγουμε την καινούρια μας φίλη;

Οπότε να είστε «ανοιχτές» σε νέες γνωριμίες, ακόμα και στα πιο άσχετα μέρη, όπως πχ στην αίθουσα αναμονής για τον γυναικολόγο ή αργότερα στου παιδιάτρου. Θα δείτε με τον καιρό ότι παλιές σας φίλες, μπορεί να μην έχουν διάθεση να σας βλέπουν πάντα με τα παιδιά σας ή να μην μπορούν να σας εμπιστευτούν με την ίδια άνεση για τις «ατασθαλίες» τους.
Όλες αυτές οι αλλαγές είναι φυσιολογικές, κι απλώς να έχετε στο μυαλό σας ότι οι «καλές» φιλίες κρατούν για πάντα, ανεξάρτητα αν βλέπεστε κάθε μέρα ή μια φορά το τρίμηνο. Οι άνθρωποι που σας στήριξαν στο παρελθόν, σας αγαπούν ούτως ή άλλως, οπότε ξέρετε τουλάχιστον σε ποιους να στηριχτείτε!

Είναι γνωστό ότι και τα δύο φύλα θα αναπτύξουν συζητήσεις κουτσομπολίστικου χαρακτήρα. Ωστόσο μια συζήτηση σχετικά με το ποδόσφαιρο διαφέρει σημαντικά από μια κουβέντα που αφορά την εξωτερική εμφάνιση.

Όσον αφορά τους άνδρες, το κουτσομπολιό τους φέρνει πιο κοντά. Ωστόσο, για το γυναικείο φύλο, αυτό μπορεί να λειτουργήσει καταστροφικά όσον αφορά τις φιλίες.

«Η ανδρική φιλία χαρακτηρίζεται περισσότερο από τη συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες, οπότε το κουτσομπολιό ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ των μελών μιας ομάδας.», ισχυρίζεται ο David Watson του Πανεπιστημίου Grant McEwan του Έντμοντον.

Αντιθέτως, οι γυναίκες τείνουν να συζητούν περισσότερο για την εξωτερική εμφάνιση, κάτι που ενδέχεται να απειλήσει τις φιλίες τους.

«Η γυναίκεια φιλία χαρακτηρίζεται περισσότερο από τα κοινωνικά στάνταρ και την οικειότητα. Το κουτσομπολιό μπορεί να αποβεί εξαιρετικά πιο απειλητικό στους γυναικείους δεσμούς σε σχέση με τους ανδρικούς», συνεχίζει ο Watson.

«Το κουτσομπολιό σχετικά με την εξωτερική εμφάνιση είναι περισσότερο διαδεδομένο μεταξύ των γυναικών. Μέσω αυτών των συζητήσεων καλλιεργείται ένα είδος ανταγωνισμού, κάτι που σίγουρα απειλεί τις γυναικείες φιλίες», συνεχίζει ο καθηγητής.

Πηγή