Οι ψυχολόγοι μας εξηγούν αυτές τις… τάσεις!
Το τελευταίο διάστημα έχω πιάσει τον εαυτό μου να εξερευνά το horror genre, με αποτέλεσμα να αφιερώνω χρόνο σε ταινίες όπως το franchise του “The Conjuring” και την τελευταία επιτυχία του Netflix, “The Haunting Of Hill House”. Για το συγκεκριμένο, μάλιστα, έχω διαβάσει άρθρα στα οποία αναφέρεται πως είναι τόσο τρομακτικό που ακόμη κι οι πιο “σκληροπυρηνικοί” fans της κατηγορίας το σταματάνε ή… το βλέπουν μέρα μεσημέρι! Αλλά αυτό θα το αναλύσουμε σε ένα άλλο άρθρο!
Όμως, αυτό που με έκανε να αναρωτηθώ είναι στην ουσία το “γιατί τα βλέπω” όταν πριν λίγο καιρό απέφευγα οτιδήποτε έχει να κάνει με τρόπο μετά μανίας – με μόνη εξαίρεση το “American Horror Story”, το οποίο είναι πιο εύπεπτο, είναι η αλήθεια! Και σίγουρα δεν είμαι η μόνη που το αναρωτιέται! Υπάρχει, όμως, απάντηση και μάλιστα από τους ειδήμονες: τους ψυχολόγους.
Ένας από τους λόγους που οι ταινίες τρόμου είναι ελκυστικές είναι το γεγονός πως δίνουν στο θεατή μία αίσθηση ελέγχου. Στη διάρκεια ενός πειράματος όπου οι συμμετέχοντες είδαν τρία κλιπ από ντοκιμαντέρ με αρκετά γραφικές και βίαιες εικόνες, περίπου το 90% των συμμετεχόντων έκλεισαν το βίντεο πριν δούνε και τα τρία κλιπ. Αλλά ακόμη κι όσοι είδαν μέχρι τέλους το βίντεο, ένιωσαν τουλάχιστον αποστροφή για όσα είδαν. Όταν όμως πρόκειται για μία ιστορία που γέννησε η φαντασία σεναριογράφων, είτε πρόκειται για serial killers είτε για μεταφυσικούς δαίμονες, αυτόματα ο θεατής νιώθει πως υπάρχει μία απόσταση ανάμεσα σε αυτόν και σε όσα παρακολουθεί. Με λίγα λόγια, βιώνει την έξαψη του φόβου που προκαλεί η γεμάτη σασπένς ατμόσφαιρα μίας ταινίας τρόμου, όμως αντιλαμβάνεται πως δε μπορεί να τον επηρεάσει ή αν τον βλάψει.
Μία ακόμη εξήγηση που δίνουν οι ειδικοί είναι η αίσθηση της κάθαρσης όταν τελειώνει η ταινία, για παράδειγμα όταν ο πρωταγωνιστής καταφέρνει να εξορκίσει το δαίμονα ή το φάντασμα που τον στοιχειώνει, παρά τα όσα προηγήθηκαν και που έκαναν το θεατή κυριολεκτικά να πηδήσει στο κάθισμά του. Στην ουσία ο θεατής επιθυμεί να εξαγνιστεί το όποιο αρνητικό συναίσθημα του προκάλεσε η ταινία. Λόγου χάρη, στο “Ιnsidious” ο θεατής γνωρίζει εξαρχής πως ο γιος του Patrick Wilson εγκλωβίζεται κάπου ανάμεσα στα επίγεια και τον κόσμο των πνευμάτων, όπως επίσης γνωρίζει εξαρχής πως μόνο εύκολη δεν είναι η επιχείρηση διάσωσής του. Όμως αυτό που αναζητά είναι στο τέλος “να νικήσει το καλό”, δηλαδή να διαπιστώσει πως, παρά την τρομακτική πρόοδο της ταινίας, το αποτέλεσμα δικαιώνει τους χαρακτήρες.
Φυσικά οι επιστήμονες δεν αποκλείουν και το… αυτονόητο, πως κάποιοι από εμάς επιλέγουμε να βλέπουμε ταινίες τρόμου μόνο και μόνο για την έκρηξη αδρεναλίνης που προκαλούν!
Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει πως εγώ δε θα βλέπω πλέον thrillers με το φως του ήλιου ή πως δε θα κάνω την… ιεροτελεστία μου προκειμένου να σιγουρευτώ πως κανένα στοιχείο δε μου έχει στήσει καραούλι στην κρεβατοκάμαρα! Καλή κι η έξαψη, but safety’s first!
