γιορτές

Οι γιορτές των Χριστουγέννων είναι μια περίοδος όπου οι άνθρωποι συνηθίζουμε να ανταλλάσσουμε δώρα. Βέβαια, η δοτική μας διάθεση δε θα’ πρεπε να εξαντλείται σε αυτό και την καταναλωτική του διάσταση… Αλλά να αναλογιστούμε πως μπορούμε να είμαστε πιο δοτικοί από κάθε άποψη. Έτσι θα δώσουμε στους αγαπημένους μας ανθρώπους περισσότερο χρόνο, προσοχή και αγάπη πέρα από συγκεκριμένα υλικά δώρα.

Παρ’ όλα αυτά μιας και είναι αυτή η εποχή του χρόνου σκέφτηκα να δούμε τι γίνεται με την ψυχολογία μας σε σχέση με την ανταλλαγή των δώρων. Όλοι έχουμε πάρει στη ζωή μας δώρα όμορφα και λιγότερο όμορφα, καλόγουστα και κακόγουστα, χρήσιμα και άχρηστα. Και από ότι φαίνεται θυμόμαστε πολύ καλά τα δώρα που έχουμε λάβει… Κι ακόμη περισσότερο τα συναισθήματα που έχουμε νιώσει τις στιγμές που μας τα χάρισαν.

Οι γιορτές είναι μια αρκετά φορτισμένη περίοδος πρακτικά και συναισθηματικά και όλο αυτό το θέμα των δώρων φαίνεται να προσθέτει το δικό του λιθαράκι στην πίεση που αισθανόμαστε. Πόσες φορές έχετε πιάσει τον εαυτό σας να αισθάνεται άγχος στη σκέψη «τι δώρο να πάρω» σε έναν αγαπημένο σας άνθρωπο; Γιατί το να χαρίσουμε ένα δώρο μας βάζει σε μια διαδικασία πίεσης και άγχους; Πώς νιώθουμε την στιγμή που το βάζουμε κάτω από το δέντρο και ακόμη περισσότερο την ώρα που ο άλλος το ξετυλίγει; Πώς νιώθουμε την ώρα που εμείς αντικρίζουμε το δώρο του άλλου;

Υπάρχει “καλό” και “κακό” δωρο;

Τα δώρα μας κάνουν να αισθανόμαστε άγχος γιατί αυτό που προσφέρουμε αλλά και δεχόμαστε δεν είναι απλά ένα δώρο… Αλλά πολύ περισσότερο ένα σύμβολο.

Αυτός είναι και ο λόγος που θυμόμαστε όλα τα δώρα που έχουμε λάβει – τα «καλά», τα «κακά» και τα «άσχημα». Στο άρθρο του, η «Κοινωνική Ψυχολογία των Δώρων» ο Barry Schwartz γράφει ότι «τα δώρα είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους μεταδίδονται οι εικόνες που οι άλλοι έχουν για εμάς. Βέβαια, το δώρο «δεν αποκαλύπτει απλά την εικόνα που έχει για εμάς το πρόσωπο που μας το δίνει, αλλά εκθέτει ταυτόχρονα τον χαρακτήρα και τον τρόπο σκέψης του».

Ειδικά τα δώρα των Χριστουγέννων μας δημιουργούν μεγαλύτερο άγχος όχι μόνο γιατί είναι αποκαλυπτικά…Αλλά και γιατί είναι μια ανταλλαγή. Φοβόμαστε να πάρουμε το «κακό» δώρο όσο και να το δώσουμε, ειδικά όταν πρόκειται για το σύντροφό μας.

Έχει ενδιαφέρον λοιπόν να δούμε, πως επηρεάζουν τα δώρα τις σχέσεις μας, ιδιαίτερα τις αισθηματικές και πως αντιδρούμε σε αυτά οι γυναίκες και οι άνδρες;

Πώς βλέπει το κάθε φύλο τα δώρα;

Η έρευνα δείχνει ότι τα δύο φύλα βλέπουν τα δώρα διαφορετικά. Ο Jeff Huntsinger, καθηγητής ψυχολογίας στο Loyola University του Chicago και οι συνεργάτες του σε μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Social Cognition (2008) ερεύνησαν το πώς τα δώρα επηρεάζουν τις σχέσεις.

Στο πλαίσιο της μελέτης οι άνθρωποι, μέσα από μια σειρά πειραμάτων οδηγήθηκαν να πιστέψουν ότι είχαν λάβει ένα «καλό» ή «κακό» δώρο από το σύντροφό τους … Και μετά να δηλώσουν τις απόψεις τους για το σύντροφο και τη σχέση τους.

Φάνηκε πως ανεξάρτητα από το αν το δώρο ήταν «καλό» ή «κακό»… Οι γυναίκες πίστευαν πως ο σύντροφός τους ήταν αρκετά όμοιος με εκείνες και ότι ως ζευγάρι θα έμεναν μαζί για πολύ καιρό. Οι άνδρες από την άλλη πλευρά, είχαν μια πιο αρνητική αντίδραση στο «κακό» δώρο. Γι αυτούς, ήταν πιο πιθανό πιστέψουν ότι η σύντροφός τους ήταν αρκετά διαφορετική από εκείνους και να προβλέψουν ότι η σχέση θα έληγε νωρίτερα.

Με άλλα λόγια το «κακό» δώρο έκανε τους άνδρες να «αναθεωρήσουν» τον τρόπο που έβλεπαν τη σχέση… Ενώ οι γυναίκες έτειναν περισσότερο να «ουδετεροποιήσουν» τη «διαπροσωπική απειλή» που έθετε το «κακό» δώρο. Δεν ήταν διατεθειμένες να αναθεωρήσουν την οπτική τους για τη σχέση. Περιέργως βέβαια, οι γυναίκες δεν ανταποκρίθηκαν ούτε στο «καλό» δώρο» με ιδιαίτερο ενθουσιασμό σχετικά με το τι σήμαινε για τη σχέση.

Τι σημαίνει το δώρο για τον καθένα;

Σε γενικές γραμμές δηλαδή φαίνεται ότι το δώρο «σημαίνει» περισσότερα για τους άνδρες. Δηλαδή εξάγουν από αυτό περισσότερα συμπεράσματα για τη συμβατότητα της σχέσης και άρα τη δυνατότητά της να διαρκέσει στο χρόνο. Οι δε γυναίκες τείνουν να «προστατεύουν» τη σχέση. Θεωρούν ότι ακόμη και ένα «κακό» δώρο δεν σημαίνει πολλά αλλά ιδωμένο από την ανάποδη όψη, αυτός είναι ίσως και ο λόγος που και το «καλό» δώρο δεν τις ενθουσιάζει ως προς τη σχέση.

Και μετά λένε ότι οι γυναίκες τα αναλύουμε όλα… Εδώ πάντως φάνηκε το αντίθετο. Μια ερμηνεία είναι ότι οι γυναίκες εγείρουμε ψυχολογικές άμυνες και αντιστάσεις σε οτιδήποτε μοιάζει να «απειλεί» την αντίληψη που έχουμε για τη σχέση μας. Με άλλα λόγια προτιμάμε να βλέπουμε τα πράγματα πιο «ροζ».

Σίγουρα, ωστόσο χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να καταλήξουμε σε πιο αξιόπιστα ευρήματα αφού δεν πρόκειται παρά για τα αποτελέσματα μιας μόνο μελέτης. Το ενδιαφέρον είναι όπως λέει και ο Huntsinger ότι “τα δώρα μπορούν να λειτουργήσουν ως μια ένδειξη ότι κατανοούμε τον άλλο άνθρωπο”.

Μετά από τα παραπάνω οι άνδρες ίσως να νιώθετε πιο καθησυχασμένοι… Ό, τι και να της πάρετε, δεν πρόκεται να «ιδρώσει το αυτί της». Τώρα για εσάς κορίτσια, τι να πω… Πάλι στα δύσκολα πέσαμε!!

Τέλος πάντων, μην απογοητεύεστε. …Η ψυχολογία μπορεί και εδώ να βοηθήσει με ΔΥΟ χρήσιμες συμβουλές.

• Πάρτε του αυτό που θέλει.

• Χαρίστε μια εμπειρία

Μετά από όλα αυτά, σας εύχομαι καλή τύχη και…

Καλά Χριστούγεννα!

Περισσότερα για την ψυχολόγο Έλενα Καμπισοπούλου μπορείτε να διαβάσετε εδώ

Πηγή: Innersources

Featured image: unsplash.com/@cassidykdickens