συζήτηση

Πόσο δύσκολο είναι να μιλάτε ανοιχτά για θέματα σεξουαλικότητας με τα παιδιά σας; Σαν γονείς αντιμετωπίζουμε ένα δίλημμα, όταν τα παιδιά μας κάνουν μια λεπτή ερώτηση, μπορεί να θέλουμε να τους δώσουμε την αληθινή απάντηση αλλά πιστεύουμε ότι δεν είναι ακόμη ώριμα να μάθουν λεπτομέρειες. Ίσως και να έχουμε δίκιο αλλά από την άλλη πλευρά αντί να υποχωρούμε η να δίνουμε κουτσουρεμένες απαντήσεις, ίσως είναι καλύτερα να δίνουμε αληθινές απαντήσεις όσο το δυνατό  με απλές πληροφορίες στην αρχή και καθώς μεγαλώνουν να προσθέτουμε πιο πολύπλοκες.

Από πού ήρθα μαμά;

Ήταν από τις πρώτες ερωτήσεις που μου έκαναν τα παιδιά μου…

Τότε με βρήκαν απροετοίμαστη σε μια τόσο φυσική ερώτηση αλλά παρατήρησα πώς όταν τα παιδιά είναι διανοητικά και συναισθηματικά έτοιμα να ενημερωθούν τότε δεν νιώθουμε αμηχανία να δώσουμε τις σωστές πληροφορίες που πρέπει. Τα παιδιά διψούν να μάθουν τον εαυτό τους από την βρεφική ηλικία  και να καταλάβουν τον κόσμο γύρω τους , είναι σημαντικό μέρος της εξέλιξης τους μέσα από τις διαφορετικές αλλαγές που βιώνουν όσο μεγαλώνουν σχετικά με το σώμα τους η την σχέση μεταξύ των δύο φύλων.

Εφηβεία.

Ίσως έχετε ακούσει  να λένε για κάποιον ότι «περνάει εφηβεία» αλλά τι σημαίνει αυτή η λέξη;

Γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε συνεχώς, όμως τις μεγαλύτερες αλλαγές τις παρατηρούμε στην εφηβεία, αλλαγές που επηρεάζουν το σώμα και την συναισθηματική μας κατάσταση. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως δεν υπάρχει καθορισμένος η φυσιολογικός χρόνος για το ξεκίνημα της εφηβείας. Δεν υπάρχει σωστό η λάθος , συμβαίνει όταν είναι να συμβεί και διαρκεί όσο χρειάζεται. Το κλειδί της κατάλληλης βοήθειας είναι η καλή προετοιμασία  και η σωστή ενημέρωση.

Η ενθάρρυνση ενός σωστού διαλόγου…

Η παιδική σεξουαλικότητα αρχίζει από την βρεφική ηλικία ως την ηλικία των 12 ετών και κατά τη διάρκεια αυτή της περιόδου ένα παιδί περνάει από τέσσερα εξελικτικά στάδια όπου εξελίσσεται η ανάπτυξη του σε βιολογικό, γνωστικό, συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο καθώς αργότερα εμφανίζεται και η ψυχοσεξουαλική του ανάπτυξη όπου δημιουργείται η σταθερότητα μιας υγιούς προσωπικότητας και ωρίμανση μιας  υπεύθυνης συμπεριφοράς.

Οι γονείς είμαστε υπεύθυνοι για την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας εφόσον αποτελούμε πρότυπα ταύτισης για αυτό είναι πολύ σημαντικό να τους μεταφέρουμε με ειλικρίνεια  και άνεση, ενθαρρύνοντας τον αυτοσεβασμό, την ισορροπία και την τιμιότητα , δίνοντας τους την ευκαιρία να ζυγίσουν και να σκεφτούν μόνοι τους για να ενεργήσουν αργότερα υπεύθυνα.

Η καλή επικοινωνία γονιού-παιδιού βοηθάει αποτελεσματικά στο να μπορέσουν να εκφράσουν ελεύθερα τις απορίες τους χωρίς να νιώσουν ντροπή η φόβο σαν να μιλούν για κάτι απαγορευμένο η «κακό». Η αντίδραση μας επηρεάζει για το πως θα καταχωρηθεί στο μυαλό τους. 

Πολλές φορές φοβόμαστε μήπως οι πληροφορίες , ειδικά για το σεξ η τα ναρκωτικά , μπορεί να βλάψουν τα παιδιά μας και είμαστε επιφυλακτικοί από φόβο μήπως δίνοντας πληροφορίες στα  παιδιά μας, τα ενθαρρύνουμε να πειραματιστούν.

Η εμπιστοσύνη. Τίποτα δεν μπορεί να είναι πιο μακριά από την αλήθεια!

Οι γονείς είναι οι πρώτοι δάσκαλοι των παιδιών και όλη η εκπαίδευση τους αρχίζει στο σπίτι, έτσι τα παιδιά που έχουν ενημερωθεί για το σεξ, δεν είναι λάγνα, δεν συγκεντρώνονται στο σεξ ούτε πειραματίζονται νωρίς αλλά παρατηρούν σαν ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής. Αντίθετα τα παιδιά που δεν είναι ενημερωμένα, είναι εκείνα που κάνουν επικίνδυνες εξερευνήσεις και πειραματισμούς.

Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η καλή εκπαίδευση για το σεξ και η σωστή επικοινωνία με τους γονείς δεν ενθαρρύνει ανεύθυνη συμπεριφορά, αλλά στην πραγματικότητα το ακριβώς  αντίθετο. Μπορούμε να κάνουμε κοινωνικά τα παιδιά μας όταν είναι πολύ μικρά , να τους εντρ υφήσουμε από τους τρόπους στο τραπέζι μέχρι την σεξουαλική γνώση και τις ηθικές αξίες . Ακόμη και αν δεν ξέρουμε κάποιες φορές πως να απαντήσουμε είναι καλύτερα να απαντούμε με ειλικρίνεια πως δεν γνωρίζουμε και να επιστρέφουμε αργότερα κατάλληλα ενημερωμένοι για να συζητήσουμε με ευκολία ότι τους απασχολεί. ‘Όλη η προσπάθεια αξίζει γιατί χτίζεται μια σχέση εμπιστοσύνης, σεβασμού και αγάπης.

Κάθε φορά που κοιτάτε τα παιδιά σας στα μάτια ,τους μιλάτε με ειλικρίνεια και τους δίνετε μια τίμια απάντηση , δένεστε μαζί τους και αυτή η σχέση μπορεί να κρατήσει μια ζωή. 

Πηγή. Https //www.askitis.gr

           Dr .Miriam Stoppard book – questions children ask and how to answer them

           Μεταίχμιο – οδηγός εφηβείας   

Κείμενο: Ρία Σπύρου

από τη Νέτη Φίλια–Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας*

Η βία κατά των γυναικών, δεν προτιμά τις αδύναμες, οικονομικά, γυναίκες με χαμηλή μόρφωση όπως θα φανταζόταν κανείς. Αυτό το τόσο συχνό πλέον φαινόμενο παρατηρείται σε όλα τα κοινωνικοοικονομικά στρώματα. Δεν είναι εύκολο για μια γυναίκα να παραδεχθεί ότι υφίσταται βία ή κακοποίηση. Ακόμη πιο δύσκολο είναι για μια γυναίκα να βρει ένα τρόπο να ξεφύγει από μια κακοποιητική σχέση. Ωστόσο υπάρχουν σημεία που είναι ενδεικτικά ότι μια γυναίκα υφίσταται κακοποίηση από τον σύντροφό της ή από άνδρα του οικογενειακού περιβάλλοντός της.

Το φαινόμενο της κακοποίησης στις γυναίκες παρατηρείται περισσότερο στο μεγάλο ηλικιακό φάσμα των 15 έως 55 ετών, ενώ οι μορφές που μπορεί να πάρει είναι πολλές. Περιλαμβάνει προσβολές της σωματικής, ψυχικής, συναισθηματικής και κοινωνικής υπόστασης της γυναίκας. Μερικά από τα συχνότερα σημεία που φανερώνουν ότι ο σύντροφος που ζει μαζί με τη γυναίκα ασκεί βία εναντίο της, είναι τα εξής:

–      Παρακολουθεί συνεχώς τι κάνει η γυναίκα.
–      Ασκεί κριτική ακόμη και για ασήμαντα πράγματα.
–      Την κατηγορεί συνεχώς για απιστία.
–      Την εμποδίζει ή την αποθαρρύνει από το να βλέπει ή να επισκέπτεται φίλους, συγγενείς ή ακόμη να εργάζεται ή να σπουδάζει.
–      Θυμώνει ή και γίνεται επιθετικός όταν πίνει αλκοόλ, ενώ μπορεί να είναι χρήστης ναρκωτικών.
–      Θέλει να ελέγχει τη γυναίκα για το πως ξοδεύει τα χρήματα της
–      Την εξευτελίζει μπροστά σε άλλους.
–      Καταστρέφει πράγματα που της ανήκουν ή για τα οποία εκείνη ενδιαφέρεται ιδιαίτερα.
–      Την απειλεί ότι θα κάνει κακό στην ίδια ή στα παιδιά της ακόμα και στα κατοικίδια ζώα που πιθανόν να υπάρχουν.
–      Μπορεί να τις επιτίθεται σωματικά με χτυπήματα, σπρωξίματα, γροθιές, χαστούκια, δαγκώματα και κλοτσιές.
–      Την εξαναγκάζει σε σεξ μαζί του παρά το γεγονός ότι εκείνη δεν θέλει.
–      Την κατηγορεί ως υπεύθυνη για τη βίαιη συμπεριφορά του ή τα ξεσπάσματα εναντίον της.

Πολύ συχνά, οι γυναίκες που βρίσκονται σε μια τέτοια κακοποιητική σχέση, σιωπούν είτε γιατί πιστεύουν πως με κάποιο τρόπο «εκείνος θα αλλάξει», είτε γιατί είναι εξαρτημένες οικονομικά και συναισθηματικά από τον σύντροφο που τις κακοποιεί, είτε γιατί –πολύ συχνά- θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο για τη βία που υφίστανται. Έτσι όσο σιωπούν και δεν αντιδρούν, τόσο ο θύτης ασκεί συχνότερη και μεγαλύτερη βία εναντίον τους, διαιωνίζοντας τον φαύλο κύκλο της κακοποίησης. Η αναζήτηση βοήθειας από ψυχολόγο ή άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και ειδικευμένους κοινωνικούς φορείς, είναι το πρώτο βήμα για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της βίας και να γίνει η αρχή μιας αξιοπρεπούς ζωής.
Γραμμή SOS «Δίπλα σου»: 800-11-88 881 (από σταθερό τηλέφωνο χωρίς χρέωση), 210 7786 800 (από κινητό τηλέφωνο με χρέωση)

Κέντρα Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών: Αθήνα: 210 5235 318, 210 5235 250, Πειραιάς : 210 4112 091, 210 4129 101

Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Ανδρικής Βίας κατά των Γυναικών: 210 3828 126 (Δευτέρα – Παρασκευή 16.00 – 20.00)

Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας – Βοήθεια για τη Βία μέσα στην οικογένεια: 210 3616 232 (Τετάρτη 18.00 – 20.00)

Γυναικεία Ομάδα Αυτοάμυνας: 210 5221 101, 210 5316457

Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθήνας: 210 3613 340 (Ακαδημίας 60)

Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πειραιά: 210 4177 876 (Γούναρη 31)

Πληροφορίες: Κέντρο Ερευνών για θέματα Ισότητας (Κ.Ε.Θ.Ι.): 210 3212 690

*Η Νέτη Φίλια είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Γνωσιακή – Συμπεριφορική Θεραπεύτρια.

Για να επικοινωνήσετε μαζί της, μπορείτε να καλέσετε στο  6945-858780 ή να της γράψετε στο : netifilia@gmail.com

Ο γονιός σας έχει άνοια. Ίσως να το είχατε καταλάβει από τα ανησυχητικά σημάδια που προϋπήρχαν της επίσημης διάγνωσης, όμως καθώς περνάει ο καιρός, η νόσος επιδρά εμφανώς στην προσωπικότητα και τη συμπεριφορά του. Πιθανότατα είστε πολύ πιεσμένος προσπαθώντας να επιλύσετε τα τρέχοντα προβλήματα και να προετοιμαστείτε για τις αλλαγές που πρόκειται να έρθουν.

Πρέπει όμως να βρείτε χρόνο για να απαντήσετε στις ερωτήσεις των παιδιών σας που ανησυχούν βλέποντας τον/την αγαπημένο/η τους παππού/γιαγιά να ξεχνά, να κάνει περίεργα ή αστεία πράγματα και να μην τους αφιερώνει τόσο χρόνο, όσο παλιά.

Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις αλλαγές που συμβαίνουν στο οικογενειακό περιβάλλον. Είναι λοιπόν λογικό η ασθένεια ενός αγαπημένου προσώπου να τα επηρεάζει βαθύτατα. Στην περίπτωση μάλιστα της άνοιας, τα ερωτήματα που δημιουργούνται είναι αγωνιώδη και πολύ περισσότερα απ’ όσα θα ήταν στην περίπτωση οποιασδήποτε άλλης ασθένειας. Και αυτό γιατί τα συμπτώματα της άνοιας επηρεάζουν όχι μόνο το σώμα, αλλά και το πνεύμα, αλλοιώνοντας την προσωπικότητα του ατόμου που ασθενεί.

Ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να κατανοήσουν και να διαχειριστούν την ασθένεια του παππού ή της γιαγιάς είναι να συζητήσετε μαζί τους ανοιχτά και να ακούσετε προσεκτικά αυτά που έχουν να σας πουν. Δώστε τους την ευκαιρία να σας κάνουν όλες τις ερωτήσεις που έχουν στο μυαλό τους και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους χωρίς να φοβούνται ότι θα τα επικρίνετε ή θα θυμώσετε μαζί τους. Μην προσπαθήσετε να κρύψετε την αλήθεια για να τα καθησυχάστε, γιατί, αργά ή γρήγορα, η φυσική πορεία εξέλιξης της νόσου θα σας διαψεύσει. Είναι προτιμότερο να απαντήσετε με ειλικρίνεια στις απορίες τους, απλοποιώντας τις σύνθετες έννοιες και διατυπώνοντας τις απαντήσεις σας με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι κατάλληλες για την ηλικία τους.

Να θυμάστε ότι τα παιδιά δεν μπορούν να αφομοιώσουν μεγάλο όγκο πληροφοριών. Αντί να αφιερώσετε ένα ολόκληρο απόγευμα συζητώντας για το συγκεκριμένο θέμα (όπως θα κάνατε με έναν ενήλικα), δοκιμάστε να δώσετε τις πληροφορίες που θεωρείτε σημαντικές σταδιακά, ώστε να δώσετε στο παιδί το χρόνο που χρειάζεται για να τις επεξεργαστεί και να τις κατανοήσει. Αυτά είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που είναι πιθανό να σας απευθύνει το παιδί και στα οποία θα κλιθείτε να δώσετε απαντήσεις κατά τη διάρκεια της συζήτησης:

1. Τι συμβαίνει στον παππού / στη γιαγιά;
2. Γιατί του / της συμβαίνει αυτό;
3. Αφού παίρνει φάρμακα, γιατί δεν γίνεται καλά;
4. Φταίω εγώ που ο παππούς / η γιαγιά είναι άρρωστος/η; Έκανα κάτι κακό;
5. Θα αρρωστήσω και εγώ;
6. Ο παππούς / η γιαγιά θα πεθάνει;
7. Τι να κάνω για να τον / τη βοηθήσω;
8. Θα γίνει ο παππούς / η γιαγιά όπως ήταν πριν;

Γενικές οδηγίες

• Εξηγήστε στο παιδί ότι το πιο σημαντικό όργανο του σώματός μας είναι ο εγκέφαλος – αυτός ελέγχει όλες τις επιμέρους λειτουργίες. Ο εγκέφαλος παππού / της γιαγιάς είναι άρρωστος και αυτό επηρεάζει τη μνήμη και τη συμπεριφορά του/της.
• Διαβεβαιώστε το παιδί ότι ο παππούς / η γιαγιά το αγαπάει ακόμα, παρόλο που δεν μπορεί να του το δείξει όπως παλιά.
• Ενθαρρύνετέ το να συζητήσει μαζί σας τους φόβους και τις ανησυχίες του σχετικά με την κατάσταση του παππού / της γιαγιάς. Θα διαπιστώσετε ότι οι φόβοι του μπορεί να μην είναι ρεαλιστικοί, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν δημιουργούν στο παιδί αγωνία και ανησυχία.

• Αν, παρουσία του παιδιού, ο γονιός σας εκδηλώσει κάποια συμπεριφορά που σας φέρει σε δύσκολη θέση (αν π.χ. βγει στο μπαλκόνι ημίγυμνος ή εκφράσει λεκτική επιθετικότητα), εξηγείστε στο παιδί ότι, επειδή ο παππούς / η γιαγιά είναι άρρωστος/η, δεν αντιλαμβάνεται ότι αυτό που κάνει δεν είναι σωστό.
• Αν η κατάσταση του γονιού σας το επιτρέπει και το ίδιο το παιδί το επιθυμεί, ενθαρρύνετέ το να κάνει παρέα στον παππού / στη γιαγιά. Η αλληλεπίδραση θα είναι ιδιαίτερα ευεργετική και για τους δύο. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να κάνουν μαζί: να ζωγραφίσουν, να τραγουδήσουν, να πουν παραμύθια, να περπατήσουν στην αυλή, να ετοιμάσουν το τραπέζι για φαγητό, να δουν τα άλμπουμ με τις οικογενειακές φωτογραφίες.
• Αποφύγετε τις αλλαγές στην καθημερινότητα του παιδιού. Συνεχίστε να κάνετε κάποια τουλάχιστον από τα πράγματα που συνηθίζατε να κάνετε στο παρελθόν όλοι μαζί, σαν οικογένεια. Αυτό θα δώσει στο παιδί την ηρεμία και το αίσθημα ασφάλειας που έχει ανάγκη.
• Επιλέξτε κάποια ώρα της ημέρας που θα αφιερώσετε αποκλειστικά στο παιδί. Χρησιμοποιήστε αυτό το χρονικό διάστημα για να αποστασιοποιηθείτε για λίγο από το πρόβλημα υγείας του γονιού σας. Επικεντρώστε το ενδιαφέρον σας στις ανάγκες και τις επιθυμίες του παιδιού και τη σχέση σας μαζί του.

Όλγα Λυμπεροπούλου
Γνωστική νευροψυχολόγος, MSc
Ιατρείο Μνήμης – Νοσοκομείο Υγεία &
www.trainyourbrain.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ Περισσότερα άρθρα της Όλγας Λυμπεροπούλου

–Φρόντιστε το μυαλό σας, από την Όλγα Λυμπεροπούλου

–8 βήματα για δυνατή μνήμη, από την Όλγα Λυμπεροπούλου