φυσικά

Αν νομίζατε πως το πιο περίεργο που έχετε δει γύρω από τη μουσική ήταν οι τενεκέδες των STOMP ή εκείνος ο κυριούλης που τριγυρνούσε στα κανάλια της Ελλάδας κι έπαιζε μουσική με ένα… φύλλο (!), γράψτε λάθος. Παρακάτω σας παραθέτουμε μερικές αξιοπερίεργες μουσικές… εφευρέσεις!

1. Το Μεγάλο Μουσικό Όργανο από Σταλακτίτη
Ο Leland W. Sprinkle μέχρι το 1953 ήταν ένας μαθηματικός και μηχανικός ηλεκτρονικής που εργαζόταν στο Πεντάγωνο. Ο Sprinkle ξόδεψε τρία χρόνια με ένα σφυρί, ένα διαπασών κι έναν τροχό αναζητώντας για εύηχους σταλακτίτες στις σπηλιές Luray της Virginia και μετά τους μετέτρεπε ώστε να βγάζουν ρυθμικούς ήχους. Το τελικό όργανο – o Sprinkle ολοκλήρωσε το έργο το 1956 – μπορεί να παίξει τριανταεπτά διαφορετικές νότες με την ηχώ που έβγαινε από το σπήλαιο να προσδίδει μια αιθέρια ποιότητα.

2. Το Όργανο Κύματος του Blackpool
Υπάρχουν μόνο λίγα παραδείγματα διαρκούς ηχητικής τέχνης στον κόσμο και τρία από αυτά είναι όργανα κύματος – στο San Francisco, στο Zadar της Κροατίας και στο Blackpool. Το όργανο του Blackpool χρησιμοποιεί σωλήνες εκκλησιαστικού οργάνου, μέσω των οποίων ο αέρας διακινείται από την άμπωτη και τη ροή των κυμάτων. Η μουσική εξαρτάται από τη δύναμη του νερού. Κάποιες φορές ακούγεται σα να στενάζει και να βογγά, άλλες θυμίζει μία τεμπέλικη ορχήστρα από σφυρίχτρες τραίνου ή μία επανάληψη σε αργό ρυθμό ενός δίσκου από ταινία τρόμου.

3. Ο δρόμος που παίζει Rossini
Λίγο έξω από το Lancaster της Καλιφόρνια βρίσκεται ένας δρόμος που παίζει το «William Tell Overture» του Rossini. Κατασκευή της Honda, μοιάζει κάπως με εκείνες τις λωρίδες των μεγάλων οδικών αξόνων και δημιουργεί έναν ήχο που θυμίζει βροντές κι ίσως θα έπρεπε να κάνει τους οδηγούς να παρεκκλίνουν της πορείας τους. Αντίθετα, χάρη στα ενδιάμεσα κενά των λωρίδων, ο ήχος μετατρέπεται σε μελωδία.

4. Μουσικός πάγος
O Terje Isungset, ένας Νορβηγός ντράμερ και συνθέτης, φτιάχνει μουσικά όργανα από πάγο, τον οποίο παίρνει από παγωμένες λίμνες χρησιμοποιώντας αλυσοπρίονο. Η τρομπέτα του από πάγο έχει έναν πρωτόγονο ήχο σαν κόρνα κυνηγιού. Το ξυλόφωνό του από πάγο μοιάζει με τα τσουγκρίσματα που ακούγονται όταν χτυπά κανείς ένα άδειο μπουκάλι κρασιού με ένα απαλό σφυράκι. Ο παλιός πάγος δεν του χρησιμεύει, μόνο η σωστή δομή θα δημιουργήσει τη μελωδία.

5. Το Γατοπιάνο
Ο Athanasius Kircher, ένας Γερμανός Ιησουίτης λόγιος του 17ου αιώνα, πειραματίστηκε με διάφορες κατασκευές συμπεριλαμβανομένου του Katzenklavier («γατοπιάνου»). Είχε κανονικά μία σειρά πλήκτρων μπροστά από μία σειρά κλουβιών, όπου το καθένα είχε και μία γάτα. Όταν πατούσε ένα πλήκτρο, ένα καρφάκι έπεφτε πάνω στην ουρά του ταλαίπωρου ζώου, με φυσικό επακόλουθο αυτό να φωνάξει. Είχε σχεδιαστεί για να δημιουργεί σοκ σε ψυχικά ασθενείς, προκειμένου να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, αντί να γίνουν κάτι με το οποίο ο Monteverdi θα μπορούσε να παίζει. Ευτυχώς, προφανώς δε βγήκε ποτέ παραέξω από το εργαστήριο του Kircher!

6. Το Περίπτερο Ακουστικής Ανέμου Aeolus
Το Aeolus είναι ένα όργανο βάρους δέκα τόνων που δημιουργήθηκε από τον καλλιτέχνη Luke Jerram. Μακριά καλώδια εκτείνονται από τους πασσάλους σε μία μεγάση μεταλλική αψίδα. Κάθε καλώδιο δονείται με τον άνεμο, έτσι ο ήχος ενισχύεται από τους σωλήνες. Το αποτέλεσμα είναι ένας παράξενος παλμικός ήχος που μοιάζει με μινιμαλιστικό κομμάτη του συνθέτη Steve Reich όπου οι ήχοι πάνε κι έρχονται αναλόγως τον άνεμο.

7. Οι Μουσικές Πέτρες του Skiddaw
Η Βασίλισσα Βικτωρία είχε ακούσει το 19ο αιώνα ερμηνείες κομματιών του Hendel, του Mozart και του Rossini από αυτό το τεράστιο ξυλόφωνο από πέτρα. Πήρε δεκατρία χρόνια για να το φτιάξει ο Joseph Richardson με σχιστόλιθο από τη Lake District. Το πελώριο λιθόφωνο βρίσκεται στην Έκθεση του Μουσείου Keswick στην Cumbria όπου οι επισκέπτες ενθαρρύνονται να παίξουν σ’ αυτό. Κάποιες πέτρες βγάζουν έναν όμορφο ήχο όμοιο με εκείνο ενός ξυλόφωνου, άλλες θυμίζουν περισσότερο τον ήχο ενός μπουκαλιού μπύρας όταν το χτυπάς μ’ ένα ξύλο.

8. Το Δέντρο που Τραγουδά και Κουδουνίζει
Σε μία τοποθεσία πάω από το Bunley, αυτό το γλυπτό ύψους τριών μέτρων εκμεταλλεύεται τους δυτικούς ανέμους που περνούν από τους σωλήνες δημιουργώντας ασύμφωνος και – υπό μίαν έννοια – ανατριχιαστικούς ήχους για να συνοδεύσουν τη θέα από το Crown Point. Σχεδιάστηκε το 2006 από τους αρχιτέκτονες Mike Tonkin και Anna Liu και κέρδισε βραβείο από το Βασιλικό Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων.

9. Το Ρολόι Ατμών του Gastown
Οι ήχοι των καμπάνων του Westminster από το Big Ben είναι οικείοι. Μία εκδοχή αυτών των ήχων αναπαράγεται από αυτό το ρολόι στους δρόμους του Vancouver, με τις νότες να δημιουργούνται από τον ατμό που περνά από τις σφυρίχτρες. Βασισμένες σ’ ένα σχέδιο του 1875, ο ατμός περνά στις σφυρίχτρες από υπόγειους σωλήνες που θερμαίνουν τα κτίρια. Σε μία επιγραφή μπορεί κάποιος να διαβάσει: «Το πρώτο ρολόι του κόσμου που λειτουργεί με ατμό δημιουργήθηκε για τη διασκέδαση όλων».

10. Η Ορχήστρα των Λαχανικών
Ένα εκπληκτικά ευρύ φάσμα μουσικών οργάνων μπορεί να δημιουργηθεί από λαχανικά, για παράδειγμα αυλοί ή κλαρινέτα κατασκευασμένα από καρότα. Ενώ αυτά τα όργανα μπορούν να δημιουργήσουν ήχο, συνήθως αποτυγχάνουν να καταλήξουν σε κάτι ευχάριστο. Μία αξιοπρόσεκτη εξαίρεση είναι τα όργανα που φτιάχτηκαν από την Ορχήστρα των Λαχανικών της Βιέννης, τα μέλη της οποίας παίζουν σε συναυλίες σε όλον τον κόσμο. Και μετά στο τέλος, κερνάνε το κοινό τους σούπα λαχανικών!

Πηγή: The Guardian
Photos: The Guardian & Google