αξία

Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, ένα από τα βασικά διατροφικά λάθη που κάνουν οι περισσότεροι από εμάς είναι η υπερφόρτωση του διαιτολογίου μας με υδατάνθρακες και ο περιορισμός των πρωτεϊνών, λόγω της αποχής από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανεπαρκούς κάλυψης των καθημερινών αναγκών μας σε πρωτεΐνες.Οι πρωτεΐνες αποτελούνται από αμινοξέα, συνδεδεμένα μεταξύ τους, τα οποία συναντάμε σε τροφές ζωικής αλλά και φυτικής προέλευσης.

Η βασική διαφορά μεταξύ των πρωτεϊνών ζωικής και φυτικής προέλευσης είναι η ποιότητά τους, δηλαδή ο αριθμός των απαραίτητων αμινοξέων που υπάρχουν σε κάθε τροφή. Κάθε πρωτεΐνη έχει τον δικό της αριθμό αλλά και τη δική της αλληλουχία αμινοξέων. Ένα τρόφιμο θεωρείται ότι περιέχει πρωτεΐνη υψηλής διατροφικής αξίας, όταν περιλαμβάνει και τα εννέα πολύτιμα αμινοξέα, τα οποία είναι τα εξής: η λευκίνη, η ισολευκίνη, η βαλίνη, η θρεονίνη, η μεθειονίνη, η φαινυλαλανίνη, η τρυπτοφάνη, η λυσίνη και η ιστιδίνη και κυρίως το τρόφιμο αυτό είναι ζωικής προέλευσης (πχ. κρέας, κοτόπουλο, γαλακτομικά κ.ά.).

Ο ρόλος της πρωτεΐνης στον οργανισμό μας είναι πολύ σημαντικός, αφού σε αυτή οφείλεται η δημιουργία των κυττάρων, των ορμονών, των ενζύμων, των αντισωμάτων, του δέρματος, των οστών και των μυών. Συνεπώς, είναι πολύ σημαντικό να καλύπτουμε καθημερινά τις ανάγκες μας σε πρωτεΐνες.

Η αλήθεια είναι όμως ότι μπορούμε να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε πρωτεΐνες και κατά τη διάρκεια της νηστείας και αυτό γιατί οι πρωτεΐνες μπορούν να ληφθούν από τρόφιμα φυτικής προέλευσης όπως :
-τα όσπρια
-τα θαλασσινά
-οι ξηροί καρποί (κυρίως αμύγδαλα, φιστίκια, καρύδια)
-η σόγια
-το ρύζι
-τα μανιτάρια
-το σουσάμι (ταχίνι-χαλβάς)
Βέβαια, οι φυτικές τροφές μειονεκτούν ως προς την βιολογική αξία των πρωτεϊνών που περιέχουν σε σύγκριση με τις ζωικές τροφές. Ωστόσο, με τον κατάλληλο διατροφικό συνδυασμό μπορούμε να καλύψουμε αυτό το μειονέκτημα. Πώς;

Ο τρόπος είναι απλός, κάνοντας τους σωστούς συνδυασμούς! Ιδανικοί συνδυασμοί φυτικών πρωτεϊνών που συμπληρώνουν η μια την άλλη και μας δίνουν πλήρεις πρωτεΐνες είναι:
-όσπρια + δημητριακά(π.χ. φασολάδα + ψωμί ολικής αλέσεως) ή
-όσπρια + ρύζι (φακές + ρύζι) ή
-δημητριακά + ξηροί καρποί (π.χ. ψωμί ολικής αλέσεως + καρύδια ή αμύγδαλα)

Μαγειρεύοντας, δηλαδή, φακές ή ρεβίθια με ρύζι (το γνωστό σε όλους, φακόρυζο) ή συνδυάζοντας φασόλια με μαύρο ψωμί ή αρακά και ψωμί σικάλεως, μπορούμε να πετύχουμε ένα γεύμα με μια ικανοποιητική ποιότητα πρωτεΐνης.

Με τους κατάλληλους λοιπόν συνδυασμούς μπορούμε να καλύψουμε επαρκώς τις ανάγκες του οργανισμού μας σε πρωτεΐνη κατά τη διάρκεια της νηστείας, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο μειωμένης πρόσληψης πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας.

Κείμενο: δρ.Γλυκερία Ψαρρά, κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος (Χαροκόπειος, Ορθοβιοτική)

Πηγή

Είναι σήμα κατατεθέν του χειμώνα, από τότε που τα αναγνωστικά του Δημοτικού συνέδεαν την έλευση του κρύου με την παρουσία του καστανά στη γωνία.

Τις ημέρες του Δεκεμβρίου, και ειδικά των εορτών, τα κάστανα έχουν την τιμητική τους, καθώς χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική: χοιρινό με κάστανα, κάστανα στη γέμιση της γαλοπούλας, σούπα με κάστανα, μαρόν γλασέ και γενικώς ό,τι τραβάει η καρδιά σας με βάση τον καρπό με τα λίγα λιπαρά, τις πολλές φυτικές ίνες, και την αξεπέραστη γεύση.

Η θρεπτική αξία τους

Τα κάστανα είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες. Αποτελούν πολύ καλή πηγή βιταμίνης Α, β-καροτένιου, καλίου και φυλλικού οξέως_ το τελευταίο παίζει μάλιστα θεμελιώδη ρόλο στην κύηση, καθώς προλαμβάνει την εμφάνιση νευρολογικών παθήσεων του εμβρύου κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξής του.
Θεωρούνται πολύτιμα, για την περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες, καθώς εμπεριέχουν περίπου 11 γρ. φυτικών ινών ανά 100 γρ. Όπως είναι γνωστό, οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης στο αίμα.

Στην κουζίνα

Σκέτα, βραστά ή ψητά, αρέσουν σε μικρούς και μεγάλους. Μπορούν όμως και να αποτελέσουν σημαντικό υλικό σε πλείστες όσες συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής. Έχετε δοκιμάσει ριζότο με σταφίδες και κάστανα; Μην περιμένετε τα Χριστούγεννα, για να ετοιμάσετε τη γέμιση της γαλοπούλας, χρησιμοποιήστε κάστανα για να γεμίσετε το κοτόπουλο ενός απλού καθημερινού γεύματος. Παρασκευάστε γλυκά: μαρόν γλασέ (βραστά κάστανα εμποτισμένα σε σιρόπι), μαρόν ντεγκιζέ (κάστανα βρασμένα επικαλυμμένα με σοκολάτα) ή μον μπλαν (κάστανα πουρέ με βανίλια και σαντιγί).
Όταν τα επιλέγετε στους πάγκους της αγοράς, φροντίστε να μη φέρουν σημάδια μούχλας. Έχετε υπόψη σας, ότι τα κάστανα δεν διατηρούνται μεγάλο διάστημα, χαλάνε γρήγορα_ καθώς είναι πλούσια σε άμυλο και έχουν ελάχιστα λιπαρά.

Για να τα διατηρήσετε φρέσκα, βάλτε τα σε πλαστική σακούλα τροφίμων, κλείστε τα αεροστεγώς και τοποθετήστε τα στο ψυγείο.

Είναι σήμα κατατεθέν του χειμώνα, από τότε που τα αναγνωστικά του Δημοτικού συνέδεαν την έλευση του κρύου με την παρουσία του καστανά στη γωνία.

Τις ημέρες του Δεκεμβρίου, και ειδικά των εορτών, τα κάστανα έχουν την τιμητική τους, καθώς χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική: χοιρινό με κάστανα, κάστανα στη γέμιση της γαλοπούλας, σούπα με κάστανα, μαρόν γλασέ και γενικώς ό,τι τραβάει η καρδιά σας με βάση τον καρπό με τα λίγα λιπαρά, τις πολλές φυτινές ίνες, και την αξεπέραστη γεύση.

Η θρεπτική αξία τους

Τα κάστανα είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες. Αποτελούν πολύ καλή πηγή βιταμίνης Α, β-καροτένιου, καλίου και φυλλικού οξέως_ το τελευταίο παίζει μάλιστα θεμελιώδη ρόλο στην κύηση, καθώς προλαμβάνει την εμφάνιση νευρολογικών παθήσεων του εμβρύου κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξής του.
Θεωρούνται πολύτιμα, για την περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες, καθώς εμπεριέχουν περίπου 11 γρ. φυτικών ινών ανά 100 γρ. Όπως είναι γνωστό, οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης στο αίμα.

Στην κουζίνα

Σκέτα, βραστά ή ψητά, αρέσουν σε μικρούς και μεγάλους. Μπορούν όμως και να αποτελέσουν σημαντικό υλικό σε πλείστες όσες συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής. Έχετε δοκιμάσει ριζότο με σταφίδες και κάστανα; Μην περιμένετε τα Χριστούγεννα, για να ετοιμάσετε τη γέμιση της γαλοπούλας, χρησιμοποιήστε κάστανα για να γεμίσετε το κοτόπουλο ενός απλού καθημερινού γεύματος. Παρασκευάστε γλυκά: μαρόν γλασέ (βραστά κάστανα εμποτισμένα σε σιρόπι), μαρόν ντεγκιζέ (κάστανα βρασμένα επικαλυμμένα με σοκολάτα) ή μον μπλαν (κάστανα πουρέ με βανίλια και σαντιγί).
Όταν τα επιλέγετε στους πάγκους της αγοράς, φροντίστε να μη φέρουν σημάδια μούχλας. Έχετε υπόψη σας, ότι τα κάστανα δεν διατηρούνται μεγάλο διάστημα, χαλάνε γρήγορα_ καθώς είναι πλούσια σε άμυλο και έχουν ελάχιστα λιπαρά.

Για να τα διατηρήσετε φρέσκα, βάλτε τα σε πλαστική σακούλα τροφίμων, κλείστε τα αεροστεγώς και τοποθετήστε τα στο ψυγείο.

Οι Ρωμαίοι τα έλεγαν και «χρυσόμηλα». Τα βερύκοκα, το κατεξοχήν φρούτο του Ιουνίου, θα σας αποζημιώσουν με τη γευστική σάρκα τους, τις θρεπτικές ιδιότητες τους, αλλά και την καθοριστική συμβολή τους σε γλυκά και μαρμελάδες.

Στην αγορά, μπορείτε να εντοπίσετε ελληνικά βερίκοκα μέχρι και τα μέσα Ιουλίου. Οι πιο γνωστές ποικιλίες είναι τα «Μπεμπέκου» και τα «Διαμαντοπούλου». Τα πρώτα ωριμάζουν τον Ιούνιο, είναι μεγάλα, με έντονο πορτοκαλοκίτρινο χρώμα και γλυκιά σάρκα. Θεωρούνται ιδανικά για γλυκό του κουταλιού, κομπόστα, μαρμελάδα και τάρτες. Τα δεύτερα, τα οποία είναι προτιμότερο να καταναλώνονται φρέσκα, ωριμάζουν λίγο αργότερα, είναι μικρότερα και έχουν ανοιχτό κίτρινο χρώμα. Ξεχωρίζουν για τη γεύση και το άρωμά τους, γι’ αυτό και συνήθως είναι ακριβότερα.

Διατροφική αξία

Πλούσια σε βιταμίνη Α, τα βερίκοκα συμβάλλουν στην καλή υγεία των ματιών. Εμπεριέχουν επίσης καροτενοειδή (β-καροτένιο, λυκοπένιο, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη), στα οποία οφείλεται και το πορτοκαλί τους χρώμα- τα ώριμα καθώς και τα αποξηραμένα βερίκοκα έχουν μάλιστα μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε καροτενοειδή. Το λυκοπένιο μάλιστα έχει συνδεθεί με την προστασία από τον καρκίνο του προστάτη.

Αποτελούν καλή πηγή βιταμίνης C και φλαβονοειδών, ως εκ τούτου έχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, προστατεύουν τα αγγεία, και εμποδίζουν την οξείδωση της «κακής» χοληστερίνης.

Στα διατροφικά πλεονεκτήματα πρέπει να περιληφθεί η βιταμίνη Β3, (νιασίνη), ο σίδηρος, το κάλιο και οι φυτικές ίνες του βερίκοκου, απαραίτητες για την υγεία του πεπτικού συστήματος και την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.

Προσοχή στη συντήρηση
Μην τα διατηρείτε στην ψύξη περισσότερες από 2-3 ημέρες. Τα βερίκοκα αφυδατώνονται πολύ γρήγορα (καθημερινά χάνουν περίπου το 1% του βάρους τους), καταναλώστε τα το συντομότερο δυνατό. Μπορείτε βεβαίως να τα καταψύξετε, αφού τα πλύνετε, τα κόψετε και αφαιρέσετε τα κουκούτσια τους.