περίοδος

Πριν την περίοδο αρκετές γυναίκες μπορούν να καταβροχθίσουν τα πάντα… γλυκά ή αλμυρά ή μάλλον και γλυκά και αλμυρά.  Αυτό οφείλεται στις ορμόνες που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και κατά συνέπεια και την επιθυμία μας για φαγητό. Τα τρόφιμα που επιλέγουν οι γυναίκες οφείλονται στην διακύμανση των ορμονών.

Ο λόγος για τον οποίο αισθανόμαστε πιο πεινασμένες στην περίοδο μας είναι επειδή κάποια ορμονικά φαινόμενα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Ένα από αυτά είναι η αύξηση της κορτιζόλης, η οποία αναφέρεται στην ορμόνη του στρες. Αυτή η διαταραχή στις ορμόνες, επηρεάζει τα επίπεδα της κορτιζόλης, μιας ορμόνης του στρες. Το σώμα θέλει να κρατήσει αυτά τα επίπεδα σταθερά, προκαλώντας την εσωτερική σύγκρουση του καλού και του κακού (συνήθως κερδίζει ο κακός)  για φαγητό, είτε είναι υδατάνθρακες είτε λίπος είτε και τα δύο μαζί. Παγωτό και πατατάκια μπορούν κάλλιστα να καταναλώνονται ταυτόχρονα! Βέβαια σ όλον αυτόν τον χαμό υπάρχει και  η σεροτονίνη, η οποία είναι μια χημική ουσία του εγκεφάλου που αυξάνει το αίσθημα της ικανοποίησης. Η τροφή μπορεί να προκαλέσει έκκριση σεροτονίνης, όπως και η άσκηση.

Και κάπου εδώ κολλάει και η ινσουλίνη που σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα των ορμονών πριν την έμμηνο ρύση. Εκεί μπορεί να παρουσιάσουμε συμπτώματα χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Ο εγκέφαλος ζητάει γρήγορα καύσιμα όπως η ζάχαρη. Αρα ‘’ήσυχη’’ διατροφή με σύνθετους υδατάνθρακες παρέχει σταθερή ροή της ενέργειας στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται τα σκαμπανεβάσματα του σακχάρου στο αίμα.

Επομένως, τα τρόφιμα λειτουργούν ως πηγή ικανοποίησης και ηρεμίας ενάντια σε αυτό το ενοχλητικό ερέθισμα.

Σε γενικές γραμμές, θα αισθανθείτε πιο πεινασμένες στην περίοδο σας κατά το δεύτερο μισό του κύκλου. Αυτό χωρίζεται σε δύο φάσεις: η θυλακοειδής φάση εμφανίζεται κατά τη διάρκεια των πρώτων 11 ημερών και η ωχρινική φάση εμφανίζεται από την 12η ημέρα και μετά.

Οπότε, αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, λίγη υπομονή και θα περάσει… η λιγούρα!

Η περίοδος ορισμένων ανθρώπων είναι τόσο συνεπής όσο ένα καλοκουρδισμένο ρολόι. Ξέρουν ακριβώς πότε πρόκειται να φτάσει, πόσο καιρό θα κρατήσει και πώς θα αισθάνονται κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας ή πριν ακόμα έρθει. Για άλλους ανθρώπους, η περίοδος μπορεί να φαίνεται σαν ένα μυθικό πλάσμα που αναδύεται απροσδόκητα όποτε του κάνει κέφι και ουσιαστικά διαταράσσει το ρυθμό της ζωής τους για λίγες μέρες.

Φυσικά, υπάρχουν παράγοντες υγείας που θα μπορούσαν να διαταράξουν ή να εξισορροπήσουν τον κύκλο της εμμήνου ρύσεως μας, με αποτέλεσμα ακανόνιστες περιόδους. Και αν έχετε αλλάξει πρόσφατα την αντισύλληψή σας, οι πιθανότητες είναι πως η περίοδος σας θα αλλάξει επίσης. Αλλά ξέρατε ότι υπάρχουν ακόμη πιο μικρές επιρροές της ζωής που μπορούν να διαταράξουν την περίοδό μας;

Οι διατροφολόγοι, μας συμβουλεύουν πως αλλάζοντας αυτούς τους παράγοντες του τρόπου ζωής μας, μπορεί να διαπιστώσουμε ότι η περίοδός μας συντονίζεται περισσότερο με τη καθημερινότητά μας.

Το γνωρίζουμε πολύ καλά. Είναι εύκολο να το λέμε, αλλά καθόλου εύκολο να το εφαρμόσουμε. Αλλά όταν βάζουμε τον εαυτό μας συνεχώς σε συνθήκες άγχους και πίεσης, το σώμα μας παράγει υπερβολική κορτιζόλη, δηλαδή την ορμόνη του στρες. Με απλά λόγια, το μήνυμα του στρες υπερισχύει των άλλων μηνυμάτων στο σώμα, γεγονός που προκαλεί ένταση στο σώμα, το οποίο με τη σειρά του καταναλώνει πολλά θρεπτικά συστατικά και μπορεί να διαταράξει την ισορροπία των ορμονών και του κύκλου μας. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης του στρες, αλλά οι απλές τεχνικές αναπνοής, ίσως είναι ο ευκολότερος. Προσπαθήστε να κάνετε βαθιές αναπνοές δύο φορές την ημέρα. Εισπνεύστε για τέσσερα δευτερόλεπτα και εκπνεύστε για επτά.

Το να έχουμε μια καλή κένωση του εντέρου την ημέρα είναι απαραίτητη για την ορμονική μας ισορροπία. Αν δεν γίνονται σωστά και αρκετά συχνά για μέρες, δεν θα εξαλείψουμε σωστά τις αναλωμένες ορμόνες μας. Αυτό μπορεί να επιτρέψει στο οιστρογόνο μας να απορροφάται, να επανακυκλοφορεί και να απορρίπτεται πίσω στο αίμα μας μέσω του εντέρου, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει αστάθεια στο κύκλο μας.

Οι μέρες εκείνες της περιόδου είναι για πολλές γυναίκες τουλάχιστον ενοχλητικές – ειδικά τώρα στις διακοπές! Ο ομαλός κύκλος όμως είναι κι εκείνος που μπορεί να μας επιβεβαιώσει πως είμαστε υγιείς. Πότε, όμως, μπορεί η περίοδός μας να μας δώσει προειδοποιήσεις για να ελέγξουμε γιατί ξαφνικά δεν πάνε όλα… ρολόι;

01 Σβόλοι αίματος. Δεν είναι και το καλύτερο θέαμα, αλλά στη διάρκεια της περιόδου είναι φυσιολογικό να βρίσκουμε ενίοτε στη σερβιέτα ή το ταμπόν μας μικρούς σβόλους αίματος. Συνήθως αυτοί δημιουργούνται σε περιπτώσεις βαριάς ροής και, ακόμη κι αν λαμβάνεται αντιπηκτική αγωγή, όταν η ροή είναι βαριά, η δράση της αγωγής δε συμβαδίζει απαραίτητα με τη ροή. Το χρώμα τους είναι σκούρο ή έντονο κόκκινο και το μέγεθός τους ποικίλλει. Οι μικρού μεγέθους σβόλοι (ενδεικτικά σε μέγεθος σταφίδας) δεν είναι προς ανησυχία. Ωστόσο, οι πιο πηχτοί και μεγαλύτεροι ίσως σηματοδοτούν κάποια ορμονική διαταραχή (εξού κι η βαριά ροή που ίσως δεν έχουμε σε άλλους κύκλους), ίσως κάποια μόλυνση ή μπορεί ακόμη να είναι σημάδι αποβολής. Όταν παρατηρούμε αυτούς τους σβόλους σε πάνω από δύο ή τρεις κύκλους εμμήνου στη σειρά, τότε καλό είναι να συμβουλευόμαστε το γυναικολόγο μας.

02 Η περίοδος έχει βαριά ροή ή αργεί να τελειώσει. Η μικρότερη διάρκεια ροής που μπορεί να σημειωθεί είναι οι τρεις μέρες, ενώ το ανώτερο είναι οι έξι ή επτά ημέρες. Όταν όμως, η ροή συνεχίζεται πέραν της εβδομάδας, μιλάμε για μηνορραγία και θέλει οπωσδήποτε παρακολούθηση. Τι μπορεί να φταίει γι’ αυτό;

• Πάθηση του θυρεοειδούς (υπερθυρεοειδισμός ή υποθυρεοειδισμός)
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
• Φαρμακευτικές αγωγές για το θυρεοειδή, στεροειδή σκευάσματα ή αντιψυχωσικά που μπορούν να επηρεάσουν την έκλυση ορμονών.
• Ινομυώματα και πολύποδες της μήτρας.

Ένας ακόμη παράγοντας μπορεί να είναι κι η ηλικία (γυναίκες κοντά στα 40 βρίσκονται σε στάδιο προεμμηνόπαυσης κι άρα οι ορμονικές μεταβολές μπορούν να επηρεάσουν την περίοδο), ενώ ακόμη ρόλο μπορεί να παίξει κι η απότομη πρόσληψη βάρους. Επομένως, όταν ο κύκλος μας διαρκεί λιγότερο από είκοσι μία μέρες ή η ροή κρατά πάνω από επτά για τρεις συνεχόμενους κύκλος, ενδείκνυται η ιατρική παρακολούθηση.

03 Ελαφριά αιμορραγία στη διάρκεια του κύκλου. Αν σημειωθεί μικρή αιμορραγία οποιαδήποτε μέρα του κύκλου περιστασιακά και σε ποσότητα λίγων σταγόνων αίματος, προκαλεί σίγουρα ανησυχία αλλά δε χρειάζεται πανικός, καθώς μπορεί να περνάμε κάποια μικρή ορμονική μεταβολή. Όταν όμως γίνεται σε τακτική βάση και μάλιστα παρατηρείται ποσότητα, καλό είναι να το γνωρίζει ο γυναικολόγος, Πρώτοι ύποπτοι μπορεί να είναι μία αντισυλληπτική αγωγή, ινομυώματα ή μία μόλυνση. Μπορεί, όμως, να ελλοχεύει και κίνδυνος για καρκίνο της μήτρας ή του τραχήλου, οπότε η έγκαιρη ιατρική συμβουλή θα μπορεί να αποκλείσει αυτές τις πιθανότητες.

04 Το αίμα μοιάζει πολύ ρευστό ή η απόχρωσή του μοιάζει γκρίζα. Στην αρχή της περιόδου, το αίμα που αποβάλλεται έχει έντονο κόκκινο χρώμα και όσο η περίοδος πλησιάζει στο τέλος της, αυτό αλλάζει σε σκούρο καφέ ή και μαύρο – το τελευταίο δεν είναι λόγος ανησυχίας, καθώς όσο αργεί να “κατέβει” το αίμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η επίδραση του οξυγόνου σε αυτό. Όταν, όμως, το αίμα μοιάζει ρευστό όπως το νερό, τότε πιθανώς είναι αναμεμειγμένο με κολπικά εκκρίματα, τα οποία παρουσιάζονται στην εγκυμοσύνη. Αν παρατηρούμε πως το χρώμα του αίματος κλίνει προς το γκρι, τότε ίσως πρέπει να διερευνηθεί το ενδεχόμενο κάποιας λοίμωξης ή ενός αφροδίσιου νοσήματος, ειδικά αν το σύμπτωμα συνοδεύεται με κακή κι έντονη οσμή.

05 “Χάνουμε” την περίοδο. Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και οι παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν να προκαλέσουν βαριά ροή αίματος αλλά μπορούν και να… εξαφανίσουν προσωρινά την περίοδο. Ένας ακόμη παράγοντας που μπορεί να μας αναγκάσουν να “χάσουμε” έναν κύκλο είναι το άγχος, το οποίο επηρεάζει κυρίως την ωορρηξία. Επίσης η απότομη απώλεια βάρους, καθώς τότε μειώνεται το λίπος και η παραγωγή οιστρογόνων, μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος κατά την περίοδο ή μπορεί ακόμη κι αυτή να μην εμφανιστεί για κάποιον κύκλο. Ακόμη, απρόβλεπτες απουσίες περιόδου για μήνες μπορούν να σημειωθούν για όσο διαρκεί ο θηλασμός ή σε περιπτώσεις προ εμμηνόπαυσης. Αν, όμως, σημειωθεί πλήρης απουσία περιόδου χωρίς να υφίσταται εγκυμοσύνη ή εμμηνόπαυση τότε συνίσταται να παρακολουθήσει την κατάσταση ο γυναικολόγος μας.

06 Έντονοι πόνοι περιόδου. Είναι ό,τι πιο εκνευριστικό κατά την περίοδο για τις περισσότερες γυναίκες, είναι γεγονός! Και για κάποιες από εμάς, ο έντονος πόνος είναι κάτι το συνηθισμένο. Όταν, όμως, οι πόνοι γίνονται ξαφνικά έντονοι, χωρίς αυτοί να μας έχουν επηρεάσει στο παρελθόν, και μάλιστα σε σημείο που μας αποσπούν από τις δραστηριότητές μας και τα αναλγητικά δε μας ανακουφίζουν, τότε είναι πιθανή η ενδομητρίωση και πρέπει να ενημερώσουμε το γυναικολόγο μας.

Κάθε μία από εμάς έχει έναν/ μία γυναικολόγο που μπορεί να εμπιστευτεί και να συμβουλευτεί. Επομένως, όταν παρατηρούμε συμπτώματα όπως τα παραπάνω να επιμένουν, δε διστάζουμε να στραφούμε σε αυτόν/ή για την απαραίτητη συμβουλή και (πιθανώς) φαρμακευτική αγωγή που ίσως χρειαστεί να ακολουθήσουμε.

“Έχω καθυστέρηση”. Δύο λέξεις που έχουν τεράστια βαρύτητα και μπορούν να μεταφραστούν στην πιο όμορφη ή στην πιο άσχημη είδηση που θα μπορούσε να ακούσει μια γυναίκα, αναλόγως το timing. Όταν ακούει ο οποιοσδήποτε κάτι τέτοιο, το μυαλό πάει αμέσως στην εγκυμοσύνη. Το θέμα όμως με την καθυστέρηση, είναι πως μπορεί να σημαίνει και πολλά άλλα πράγματα για την κατάσταση μιας γυναίκας, και μας χτυπάει το καμπανάκι πως ίσως να το έχουμε παρακάνει με κάποια από αυτά. Πριν αρχίσετε να ανησυχείτε για μια καθυστερημένη περίοδο, να ξέρετε ότι ο χρόνος σας μπορεί να ποικίλλει έως και επτά ή ακόμα και εννέα ημέρες από τον ένα κύκλο στον άλλον. Το σώμα μας, έχει την τάση να προσαρμόζεται συνεχώς στο περιβάλλον μας και στον τρόπο ζωής μας.

1. Η περίπτωση του να έχετε ξεκινήσει κάποια καινούργια φαρμακευτική αγωγή, είναι πολύ συνηθισμένη και μπορεί πολλές φορές να επηρεάσει τις αναπαραγωγικές σας ορμόνες και συνεπώς και τον κύκλο σας, αναλόγως την ισχύ της αλλά και την διάρκειά της. Ορισμένες ορμονικές φαρμακευτικές αγωγές, όπως τα χάπια αντισύλληψης, μπορεί να τρελάνουν το ρολόι μας, και να σταματήσει να είναι ακριβείας.

2. Το άγχος δεν επηρεάζει μόνο το μυαλό μας. Επηρεάζει και το σώμα μας και αυτό περιλαμβάνει και τον κύκλο μας. Το άγχος ενεργοποιεί τις ορμονικές αλλαγές στο σώμα, ενθαρρύνοντας την απελευθέρωση της κορτιζόλης. Η κορτιζόλη μπορεί να οδηγήσει στην καταστολή των αναπαραγωγικών ορμονών, προκαλώντας καθυστέρηση τόσο στην ωορρηξία όσο και στην περίοδο.

3. Κάποια ασθένεια μπορεί ασφαλώς να επηρεάσει το χρόνο του κύκλου μας. Το κοινό κρυολόγημα μπορεί να μην είναι αρκετό για να τον αλλάξει, αλλά τόσο η προσωρινή ασθένεια (για παράδειγμα μια σοβαρή γρίπη) όσο και οι χρόνιες παθήσεις (όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών) μπορεί να το τινάξουν στον αέρα. Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και με άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία δεν σχετίζονται κατ’ανάγκη με τη γυναικολογία.

4. Αν το έχετε πραγματικά παρακάνει με την υπερβολική γυμναστική, θα μπορούσατε κάποια στιγμή να παρατηρήσετε αστάθεια στον κύκλο σας. Η εξαντλητική εκγύμναση μπορεί να δώσει σήμα στο σώμα σας ότι είναι ώρα να μειώσει την παραγωγή των ορμονών που σχετίζονται με τη γονιμότητα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η περίοδός μας  μπορεί να καθυστερήσει ή ακόμα και ότι δεν θα έρθει καθόλου. Πολλές γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν κάποιους ακανόνιστους κύκλους, αλλά αν παρατηρήσετε την απουσία την περιόδου σας για περισσότερους από τρεις μήνες ή περισσότερο – μια κατάσταση που ονομάζεται αμηνόρροια – είναι σημαντικό να δείτε τον γιατρό σας, μιας και η αμηνόρροια συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για οστεοπόρωση.

5. Κάνατε μήπως κάποιο υπερατλαντικό ταξίδι πρόσφατα; Το ταξίδι σε ένα μακρινό μέρος μπορεί να επηρεάσει σίγουρα τον κύκλο σας. Δεδομένου ότι ο χρόνος και η απελευθέρωση των αναπαραγωγικών ορμονών από τον εγκέφαλο εξαρτάται από το φως, η εκτεταμένη διαδρομή σε διαφορετικές ζώνες μπορεί να επηρεάσει προσωρινά το συγχρονισμό της ωορρηξίας και να προκαλέσει καθυστέρηση.