ορμόνες

Tο 34% του ενεργού πληθυσμού εμφανίζει συμπτώματα έντονης υπνηλίας κατά τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας. Πολλοί από εμάς παίρνουμε κι έναν υπνάκι λίγων λεπτών χωρίς να το καταλάβουμε, όπως αποκαλύπτει έρευνα στη Μεγάλη Βρετανία.

Μπορεί Εγγλέζοι να μην είμαστε όμως τα συμπεράσματα της έρευνας που διεξήχθη στη Μεγάλη Βρετανία βρίσκουν εφαρμογή παντού, ανεξάρτητα από γεωγραφικό μήκος και πλάτος. 

Νυστάζω μετά από το μεσημεριανό γεύμα

Η υπνηλία που μας ταλαιπωρεί νωρίς το απόγευμα έχει άμεση σχέση με τον προγραμματισμό του βιολογικού ρολογιού μας. Το φαινόμενο οφείλεται στην έκκριση της ορμόνης μελατονίνη. Είναι αυτή που προετοιμάζει τον οργανισμό μας για τον ύπνο και η οποία αρχίζει να παράγεται την ώρα που ξυπνάμε. Αντίθετα ο μηχανισμός που μας βοηθάει να παραμένουμε ξύπνιοι ενεργοποιείται το απόγευμα, με συνέπεια να υπάρχει ένα χρονικό κενό όταν τα βλέφαρά μας βαραίνουν και νιώθουμε την ανάγκη πάρουμε έναν υπνάκο. Επίσης ρόλο παίζουν και τα γονίδια· σύμφωνα με τον Δρ Γκάι Μέντοουζ, διευθυντή του Σχολείου Υπνου στο Λονδίνο οι άνθρωποι χωρίζονται σε πρωινούς και βραδινούς τύπους. Οι πρωινοί τύποι είναι φυσικό να νυστάζουν το μεσημέρι ενώ οι βραδινοί έχουν την τάση να χουζουρεύουν το πρωί.

Νυστάζω διαρκώς

Ασχημα τα μαντάτα. Η μόνιμη υπνηλία αποτελεί ένδειξη ανεπαρκούς ή διαταραγμένου ύπνου. Αν «κοιμάστε» λοιπόν 7-8 ώρες την ημέρα αλλά παρόλα αυτά δεν μπορείτε να συγκρατήσετε τα χασμουρητά σας… Πρέπει να αναρωτηθείτε ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά τον ύπνο σας. Μήπως πέφτετε στο κρεβάτι με το λάπτοπ και τσεκάρετε τα μηνύματά σας πριν κλείστε το φως; Μήπως τρίζετε τα δόντια σας όταν κοιμάστε; Η επιστημονική ονομασία του προβλήματος είναι βρουξισμός… Και αντιμετωπίζεται με την χρήση προστατευτικού νάρθηκα από σιλικόνη. Μήπως πάσχετε από το σύνδρομο άπνοιας ύπνου; Μήπως ροχαλίζετε; Μια επίσκεψη στο γιατρό θα δώσει τη λύση.

Μήπως φταίνε τα φάρμακα;

Κάποια φάρμακα όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα αντισταμινικά και τα σκευάσματα για το κρύωμα προκαλούν ατονία ή και υπνηλία. Μάλιστα, οι ουσίες που περιέχονται σε αυτά δεν επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο ούτε στον ίδιο βαθμό -κάποιοι είμαστε πολλοί πιο ευαίσθητοι στην μία ή στην άλλη ουσία.

Είναι θέμα φύλου;

Οι γυναίκες πάσχουν με μεγαλύτερη συχνότητα από αϋπνίες λόγω ορμονικών διαταραχών και της τάσης τους να ανησυχούν περισσότερο. Παρόλα αυτά οι γυναίκες υποκύπτουν, σύμφωνα με τους ερευνητές, πολύ πιο σπάνια στην κούραση και τη νύστα στη διάρκεια της ημέρας.

@brunovdkraan/ unsplash.com

Μήπως φταίει η ηλικία μου;

Πολλοί άνθρωποι αποδίδουν τους impromptu υπνάκους που παίρνουν οι ηλικιωμένοι στην έλλειψη βραδινού ύπνου. Ομως, αυτό που πραγματικά λείπει από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους είναι η έκθεση στο ηλιακό φως, το οποίο είναι απαραίτητο για να μένουμε ξύπνιοι.

Μήπως το παράκανα στον ύπνο το σαββατοκύριακο;

Πολλοί κάνουμε το λάθος να πιστεύουμε ότι το σαββατοκύριακο είναι μια ευκαιρία για να ισοφαρίσουμε την έλλειψη ύπνου της υπόλοιπης εβδομάδας. Ομως η αναστάτωση που προκαλείται με αυτό τον τρόπο στο βιολογικό ρολόι μας εντείνει το αίσθημα κούρασης και η «κούρα» να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.

Μήπως φταίει η δίαιτά μου;

Ενα μεσημεριανό γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες εκτοξεύει στα ύψη την τιμή του σακχάρου στο αίμα και δημιουργεί προσωρινό αίσθημα ευφορίας. Στη συνέχεια το επίπεδο του σακχάρου πέφτει απότομα με εποτέλεσμα να νιώθουμε κουρασμένοι και να έχουμε ανάγκη από ύπνο. Ανάλογα συμπτώματα παρουσιάζονται και στους ανθρώπους που δεν πίνουν αρκετό νερό · ο οργανισμός τους υπολειτουργεί για να περιρίσει τις απώλειες νερού.

Μήπως φταίει το περιβάλλον;

Η έκκριση της ορμόνης κορτιζόλη που παίζει αποφασιστικό ρόλο στην εγρήγορση ρυθμίζεται ανάλογα με τις διακυμάνσεις του φωτός. Αν λοιπόν εργάζεστε σε περιβάλλον όπου δεν υπάρχει ηλιακό φως, φροντίστε να βγαίνετε όσο μπορείτε πιο τακτικά έξω για μια σύντομη βόλτα. Θα νιώστε αναζωογονημένοι.

Featured image: pexels.com/@karolina-grabowska

Πριν την περίοδο αρκετές γυναίκες μπορούν να καταβροχθίσουν τα πάντα… γλυκά ή αλμυρά ή μάλλον και γλυκά και αλμυρά.  Αυτό οφείλεται στις ορμόνες που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και κατά συνέπεια και την επιθυμία μας για φαγητό. Τα τρόφιμα που επιλέγουν οι γυναίκες οφείλονται στην διακύμανση των ορμονών.

Ο λόγος για τον οποίο αισθανόμαστε πιο πεινασμένες στην περίοδο μας είναι επειδή κάποια ορμονικά φαινόμενα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Ένα από αυτά είναι η αύξηση της κορτιζόλης, η οποία αναφέρεται στην ορμόνη του στρες. Αυτή η διαταραχή στις ορμόνες, επηρεάζει τα επίπεδα της κορτιζόλης, μιας ορμόνης του στρες. Το σώμα θέλει να κρατήσει αυτά τα επίπεδα σταθερά, προκαλώντας την εσωτερική σύγκρουση του καλού και του κακού (συνήθως κερδίζει ο κακός)  για φαγητό, είτε είναι υδατάνθρακες είτε λίπος είτε και τα δύο μαζί. Παγωτό και πατατάκια μπορούν κάλλιστα να καταναλώνονται ταυτόχρονα! Βέβαια σ όλον αυτόν τον χαμό υπάρχει και  η σεροτονίνη, η οποία είναι μια χημική ουσία του εγκεφάλου που αυξάνει το αίσθημα της ικανοποίησης. Η τροφή μπορεί να προκαλέσει έκκριση σεροτονίνης, όπως και η άσκηση.

Και κάπου εδώ κολλάει και η ινσουλίνη που σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα των ορμονών πριν την έμμηνο ρύση. Εκεί μπορεί να παρουσιάσουμε συμπτώματα χαμηλού σακχάρου στο αίμα. Ο εγκέφαλος ζητάει γρήγορα καύσιμα όπως η ζάχαρη. Αρα ‘’ήσυχη’’ διατροφή με σύνθετους υδατάνθρακες παρέχει σταθερή ροή της ενέργειας στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται τα σκαμπανεβάσματα του σακχάρου στο αίμα.

Επομένως, τα τρόφιμα λειτουργούν ως πηγή ικανοποίησης και ηρεμίας ενάντια σε αυτό το ενοχλητικό ερέθισμα.

Σε γενικές γραμμές, θα αισθανθείτε πιο πεινασμένες στην περίοδο σας κατά το δεύτερο μισό του κύκλου. Αυτό χωρίζεται σε δύο φάσεις: η θυλακοειδής φάση εμφανίζεται κατά τη διάρκεια των πρώτων 11 ημερών και η ωχρινική φάση εμφανίζεται από την 12η ημέρα και μετά.

Οπότε, αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, λίγη υπομονή και θα περάσει… η λιγούρα!

Η περίοδός σας δεν έχει κάνει την εμφάνισή της στην ώρα της αλλά έχετε αποκλείσει το ενδεχόμενο να είστε έγκυος. Τι μπορεί να φταίει;

H γυναικολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «V is for Vagina», Alyssa Dweck, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους μπορεί να έχετε καθυστέρηση.

Σημαντική απώλεια βάρους ή υπερβολική άσκηση

Αν ο Δείκτης Μάζας του Σώματος σας πέσει κάτω από 18 ή 19, μπορεί να έχετε προβλήματα με την περίοδό σας. Σημαντική απώλεια βάρους ή και το αντίθετο εξαιτίας της ανορεξίας ή της βουλιμίας μπορεί να οδηγήσει σε ανώμαλες εμμηνορροϊκές περιόδους. «Η φύση έχει τον τρόπο της για να σας προειδοποιήσει ότι το σώμα σας και η υγεία σας βρίσκεται σε κίνδυνο κάτω από τέτοιες ακραίες καταστάσεις», λέει η Dweck.

Άγχος και Στρες

Ένα τρομακτικό γεγονός στη ζωή σας όπως π.χ μία απώλεια κάποιου αγαπημένου σας προσώπου μπορεί να προκαλέσει υποθαλαμική αμηνόρροια. Αυτή η συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, ο υποθάλαμος, ελέγχει πως εκκρίνονται οι ορμόνες από την υπόφυση, τον κύριο αδένα του σώματος. Όταν λοιπόν ο υποθάλαμος επηρεάζεται από το στρες εξαιτίας ενός θανάτου στην οικογένεια ή οποιοδήποτε άλλο γεγονός που μπορεί να σας συγκλονίζει, μπορεί να υπάρξει μεγάλη καθυστέρηση της περιόδου.

Μπορεί λοιπόν κάποιες στιγμές της ζωής μας το στρες να είναι αναπόφευκτο, πρέπει όμως να προσπαθήσουμε να το διαχειριστούμε.

Θέμα ορμονικό ή θυροειδής

Ο θυρεοειδής αδένας, που βρίσκεται στο λαιμό μας, ρυθμίζει το μεταβολισμό μας. Συνεργάζεται επίσης με πολλά άλλα συστήματα του σώματος μας ώστε όλα να λειτουργούν ομαλά. «Ο υποθυρεοειδισμός για παράδειγμα είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο θυρεοειδής αδένας δεν παράγει αρκετή ορμόνη του θυρεοειδούς. Ένα από τα συμπτώματα είναι η διακοπή της περιόδου», λέει η κα Dweck. Σε κάθε περίπτωση εάν παρατηρήσετε συμπτώματα της διαταραχής του θυρεοειδούς, κανονίστε ραντεβού με τον γιατρό σας.

Πολυκυστικές Ωοθήκες

Με τον όρο πολυκυστικές ωοθήκες εννοούμε εκείνες τις ωοθήκες που περιέχουν πολλές μικρές κύστεις και εντοπίζονται τις περισσότερες φορές ακριβώς κάτω από την επιφάνεια της ωοθήκης. Οι κύστεις αυτές είναι ωοθυλάκια που περιέχουν ωάρια, λόγω όμως μιας ορμονικής ανισορροπίας, τα ωοθυλάκια δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως και έχουν αλλάξει τα επίπεδα των οιστρογόνων, της προγεστερόνης και της τεστοστερόνης.  Ένα από τα πρώτα συμπτώματα είναι οι διαταραχές στην περίοδο. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη τρίχας στο πρόσωπο ή το στήθος, τη δυσκολία στην απώλεια βάρους και πιθανά ζητήματα γονιμότητας. Ο γιατρός σας θα είναι εκείνος που θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την κατάσταση ακολουθώντας την κατάλληλη θεραπεία.

Αντισύλληψη

Οι διάφοροι τρόποι αντισύλληψης μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές στην περίοδο. «Τα αντισυλληπτικά χάπια για παράδειγμα μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην περίοδο και να προκαλέσουν καθυστέρηση. Από τη μία ναι μεν δεν είναι επικίνδυνο, από την άλλη όμως δεν παύει να είναι μία παρενέργεια», λέει η Dweck.

Πρόωρη εμμηνόπαυση

Όταν οι γυναίκες κάτω των 40 ετών έχουν ορμονικές διαταραχές σε σημαντικό βαθμό, μπορεί να μπαίνουν στην εμμηνόπαυση. Μαζί με την απώλεια της περιόδου, τα σημάδια περιλαμβάνουν εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις και κολπική ξηρότητα. Εάν έχετε παρατηρήσει κάποιο από τα συμπτώματα,  απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας για να σας συμβουλέψει κατάλληλα.

Πηγή